Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
10 June 2022 | Story Rulanzen Martin | Photo Stephen Collett
Prof Paul Fouche
Prof Paul Fouché is a leading scholar within the field of psychobiography. He presented his inaugural lecture on the subject matter on 1 June 2022.

Anyone can become famous today with enough social media exposure, but then there are individuals who have transcended any regular level of ‘fame’ and have become celebrated icons. These people’s names are usually synonymous with the area in which they gained prominence. 

In his inaugural lecture titled Dissecting the eminent personality from a psychobiographical approach, Prof Paul Fouché, Lecturer of Applied Psychology in the Department of Psychology at the University of the Free State (UFS), aimed to unpack the overarching markers such as traits, features and life events which contribute to attaining a level of greatness. “Eminent personalities are viewed as famous, distinguished, illustrious, and sometimes controversial people who had a profound impact on society,” Prof Fouché said. 

His research interest lies in an interdisciplinary research area combining both history and psychology to create the niche research field of psychobiography.

Click to view document  Read summary of inaugural lecture by Prof Paul Fouché here.

Scoping research identified markers for attaining greatness 

People do not just become great, there are emerging patterns or markers that psychobiographers look at when dissecting eminent personalities, Prof Fouché said. “These markers are not definite; they still need to be tested further.” He referred to scoping research by Prof Dean Simonton – an expert in the fields of Intelligence, Excellence, Genes and Genius – which identified emerging patterns and markers that correspond to the psychological patterns of excellence.

Genetics is one of the emerging patterns dissected as a marker of excellence. “Genius seems to be clustered within certain family lines,” Prof Fouché said. “Inheriting creative genius from a parent provides you with a head start to achieve extraordinary achievements.” The famous Bach musical family is a prime example of inherited talent being passed on from parent to child. However, as Prof Fouché noted, these high-quality genes “require environmental stimulation such as quality education and experienced mentorship”. The other key emerging patterns include but are not limited to extreme sleeping patterns, grit and passion, and either type A or type B personality types. 

Defining eminent personalities 

Prof Fouché says greatness and eminence are relative and subjective because of our differing viewpoints, which is why it is important to define these two terms to make them more scientific. “What psychobiographers did worldwide was to define eminent personalities who are viewed as distinguished, illustrious, famous, and at times even controversial,” he said. These individuals also had a profound impact on their immediate environments and on creating change in the world. 

Psychobiographical studies and research class eminent personalities into three broad categories: “These categories are, however, not closed systems. Some great individuals can be found in more than one category,” Prof Fouché said. The three categories are the Explorers, the Leaders and the Visionaries. 

Explorers – including people such as Albert Einstein, Leonardo da Vinci, Charles Darwin and Mark Zuckerberg, who are innovators with new ideas – are driven by curiosity. Leaders are those who are driven by a desire for power and/or the empowerment of their society. Historical political figures such as Steve Biko, the current Dalai Lama, Nelson Mandela and Jan Smuts are classed in this category. “A common marker of those in the Leader category is that they tend to challenge the status quo,” Prof Fouché said. The last category is the Visionaries – people who are dreamers and storytellers. This includes people like poet Ingrid Jonker, author Roald Dahl and entertainment visionary Walt Disney. Also included in this category are performers such as John Lennon and Brenda Fassie.

Prof Fouche inaugural lecture From the left; Dr Edwin du Plessis, Head of Department of Psychology; Prof Heidi Hudson: Dean of the Faculty of the Humanities; Prof Paul Fouché, and Prof Corli Witthuhn. (Photo: Stephen Collett) 

A leading voice in psychobiography 

Prof Fouché is a C-rated National Research Foundation scholar and is a registered psychologist who lectures in the applied master’s progamme. He is widely published, with over 60 academic papers. His extensive research in psychobiography has led to the UFS being one of the leading universities in the area of psychobiography in the Global South.

As noted by Prof Corli Witthuhn, Vice-Rector: Research and Internationalisation, inaugural lectures are the pinnacle of academic achievement for any lecturing professor. “It is the official induction to full professorship,” she said. 

Watch recording video below:




News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept