Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
06 February 2020 | Story Michelle Nöthling | Photo Johan Roux
Symposium bridges the gap between students, staff, and management
Students from the UFS, UCLA and VUA shared on their collective experience within higher education at the colloquium.

The Unit for Institutional Change and Social Justice at the University of the Free State (UFS) united with the University of California, Los Angeles (UCLA), and the Vrije Universiteit Amsterdam (VUA) on the Bloemfontein Campus in a symposium discussing ‘Fragility and Resilience: Facets, Features and (Trans)Formations in Higher Education’. “It is really the only conference that brings together support staff, academic staff, students, and upper administration management, which includes vice-chancellors, rectors, presidents, and provosts,” said Dr Dionne van Reenen, Senior Researcher in the Unit for Institutional Change and Social Justice, and convener of the event.

Dr Van Reenen further explained that, when it comes to matters such as policy changes, contact between these various groups at a university is crucial. In general, upper management has very little contact with students. Students would rather approach academic staff. In turn, academic staff members are often reluctant to approach support staff, since support staff are already burdened with administrative tasks. But, Dr Van Reenen continued, all these stakeholders actually need to move closer to each other, since the Academic Project goal is the same: delivering excellent-quality graduates and producing new knowledge. With this in mind, the symposium programme specifically included panel presentations and discussions by academic as well as support staff and students. What emanated from these discussions was a rich variety of topics speaking to various aspects of fragility and resilience. The following are only a few excerpts from these engaging dialogues. 

Using counter-stories to narrate fragilities and resilience in higher education institutions in South Africa

Dr Fumane Khanare, Dr Ntombizandile Gcelu, and Pearl Larey – all three academic staff members in the UFS School of Education Studies, and Lihle Ndlovu, Head of Department for Business Studies at the uMfolozi TVET College – use narratives to interrogate fragility and resilience among black women in higher education. They wanted to go beyond surface conversations about how each was doing and decided to use critical race theory to question even their own stories through collaborative learning. They share, listen, question, and reflect, and as a result, create new narratives through counter-stories. “We are trying to explore our narratives,” Dr Khanare said, “not only as the outsiders, but as the insiders as well. From our background, we cannot ignore that we came here full of potential, but full of fragilities as well.” 

The ambiguity of change: The stories that South African student narratives tell 
Continuing the exploration of narratives, Dr Frans Kamsteeg from the Department of Sciences at VUA shared his research among students of the UFS who were part of the Leadership for Change programme. The programme, that came to an end in 2016, took UFS students through a process of leadership courses and training and included a trip to one of the external participating foreign universities. Dr Kamsteeg subsequently received several groups at the VUA and became interested in how these students engage in transformation processes at the UFS. Presenting seven vignettes of students’ narratives, Dr Kamsteeg revealed a tapestry of multivocality and fragility, and a meandering path of self-identity and transformation. “They learned a lot about academic citizenship and becoming responsible citizens,” Dr Kamsteeg added.

Keeping up with changing times: Student leaders, resilience, fragility, and professional development

Dr Marguerite Muller, Pulane Malefane, and Liezl Dick were all residence heads at the UFS. During the #FeesMustFall period, they realised that the role of student leaders had begun to change. They saw how these roles evolved and became interested in how student leaders became stakeholders and decision makers at the UFS. An interesting outcome from the arts-based research was that in the individual drawing exercise – in which students had to represent their lives as a winding river – fragility did not feature at all. Instead, the student leaders chose to depict sources of challenges and support, and how these factors built resilience. However, in the group exercise where students had to stage a puppet show, the stories revealed clear areas of fragility. Essentially, the students were willing to show fragility as long as they were fragile with others. “What we learned was that it is really important for student leaders to understand the complexity of their roles. Student leaders also need to learn and understand that it is okay to fail, that you need to grow and need to change, and that fragility in this sense is not necessarily a weakness,” Dr Muller concluded.

News Archive

You touch a woman, you strike a rock
2004-11-02

Prof. Engela Pretorius van die Departement Sosiologie in die Fakulteit Geesteswetenskappe by die Universiteit van die Vrystaat het die kwessie omtrent feminisme aangespreek tydens haar intreerede met die onderwerp, You touch a woman, you strike a rock: Feminism(s) and emancipation in South Africa .

Prof. Pretorius het gesê: “Die geskiedenis van feminisme oor die algemeen kan in drie fases verdeel word, waarna verwys word as golwe. Eerste-golf-feminisme (19de eeu) het die fokus geplaas op die beskerming van vroueregte in die openbare terrein, spesifiek die reg om te stem, die reg tot onderrig en die reg om middelklas beroepe en professies te betreë.

Vroeë tweede-golf-feminisme word onthou vir hoe dit moederskap geteoretiseer het as synde ‘n onderdrukkende instelling. Slagspreuke van die 1970s was die persoonlike is polities en susterskap is magtig. Prof. Pretorius sê beide slagspreuke bevestig die idee dat vroue universeel onderdruk en uitgebuit word en slegs deur erkenning van dié situasie kan vroue die strukture wat hul onderdruk verander.

‘n Belangrike aspek van die derde golf van die feminisme-teorie is post-moderne feminisme wat diversiteit en verskille onderstreep. Die poging van hierdie feministe is afgestem op alle vorme van onderdrukking. Vroue van kleur het ook hul ontevredenheid uitgespreek gedurende die derde-golf-feminisme. Die feminisme van vroue van kleur word gekenmerk deur verskeie kwessies en talryke intellektuele standpuntinnames wat neerslaga vind in verskillende terme, soos Afrika feminisme of ‘womanism, sê prof. Pretorius.

Afrika-feminisme dui protes aan teen die wit/westerse geskiedenis en die wit/westerse dominansie binne feminisme. Afrika-vroue het besef dat hul onderdrukking verskillend is van dié van wit vroue en daarom is ‘n ander proses van bevryding nodig. Die Westerse feministiese praktyk om swart vroue by die bestaande feministiese ontologie te voeg, is nie voldoende nie omdat hul unieke ondervindings van slawerny, kolonialisme, onderdrukking deur mans en armoede nie uitgedruk word nie.

‘Womanism’ het tot stand gekom as gevolg van ‘n eksplisiete rassekritiek teen feminisme. Dit is ten gunste van die positiewe uitbeelding van swart mense. Dit word gekenmerk deur kulturele kontekstualisasie, die sentraliteit van die gesin en die belangrikheid daarvan om mans in te sluit.

Die geskiedenis van vroue in Suid-Afrika is verwant aan hul geskiedenis van onderdrukking as gevolg van patriargie. Vroue van verskillende rasse, kulture en klasse het patriargie op verskillende wyses in en variërende mate van erns ervaar. Onder voor-koloniale patriargie het vroue min sê gehad oor huwelikskeuses omdat mans dié besluite gedomineer het.

Die Nederlandse en Britse patriargale erfenis het neerslag gevind in die ideologie van die volksmoeder. Onderwyl dit veral manlike skrywers was wat die beeld van die vrou as versorger en tuisteskepper bevorder het, het vroue self ook hieraan ‘n aandeel gehad, sodat die volksmoeder volwaardig deel geword het van die Afrikaner nasionalistiese mitologie. Alhoewel middel- en werkersklas vroue met dié beeld geïdentifiseer het, het nie alle Afrikaanse vroue die ideologie aanvaar nie.

Onder die Victoriaanse erfenis was Britse vroue beperk to die private eerder as die openbare lewe. Die skeefgetrekte onderrigsisteem wat vroue in huishoudelike loopbane gekanaliseer het, die mag van mans oor hul vroue se eiendom en ‘n tekort aan toegang tot mag en geld het verseker dat vroue by die huis gebly het.

Wit Engelssprekende-vroue het die grootste geleentheid gehad om patriargie uit te daag vanweë hul toegang tot onderwys en die blootstelling aan liberale waardes, sê prof. Pretorius. Liberale vroue soos Helen Joseph en Helen Suzman het ‘n belangrike rol gespeel om in 1930 stemreg vir wit vroue in Suid-Afrika te verseker en het voortgegaan om ‘n rol te speel in die bevryding van swart vroue gedurende die vryheidstryd.

Die feminisme wat onder swart vroue ontwikkel het, was ‘n erkenning van die gemeenskaplike stryd met swart mans om die verwydering van die juk van eksterne onderdrukking en eksploitasie. Swart vroue in aktiewe en onafhanlike politiese rolle het tegelykertyd mans se aannames omtrent hul meerderwaardigheid asook die rassewette van die staat uitgedaag. Daarom kan ons sê dat die feminisme wat hier ontwikkel het, te voorskyn gekom het as gevolg van vroue se betrokkenheid by en toewyding tot nasionale bevryding, sê prof. Pretorius.

Institusionalisering is nie herlei tot magsvoordele nie, want gelykheid is nie in beleidsprogramme geïnkorporeer nie. Die hervestiging van sleutel aktiviste van die vrouebeweging in die regering het die stryd om genderbillikheid verander na ‘n projek wat deur die regering gelei word, sê prof. Pretorius. Ongelukkig word terreine van verandering buite die grense van die regering verwaarloos. Dit kan slegs aangespreek word deur ‘n aktiewe en feministiese stem in die burgerlike samelewing.

“Dit is my oortuiging dat formele instellings vir vroue binne die staat oor die lang termyn slegs effektief kan wees indien daar ‘n effektiewe feministiese vroue-beweging buite die staat in stand gehou word wat die grondslag waarop sosiale beleid gevorm word, kan uitdaag en bevraagteken. Daarom, A luta continua (die stryd duur voort),” sê prof. Pretorius.

Mediaverklaring
Uitgereik deur: Lacea Loader
Mediaverteenwoordiger
Tel: (051) 401-2584
Sel: 083 645 2454
E-pos: loaderl.stg@mail.uovs.ac.za
2 November 2004

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept