Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
08 April 2021 | Story Thabo Kessah | Photo UFS Photo Archive
Dr KPD Maphalla with former UFS Chancellor, Dr Franklin Sonn, during the graduations in April 2007.

The University of the Free State is sad to learn of the passing of alumnus and award-winning Sesotho literary giant, Dr KPD Maphalla. 

The literary works of Dr Khotso Pieter David Maphalla, like many other African writers and artists, were influenced and characterised by his own era of powerful forms of oppression and exclusion from dominant literary discourses. In his own right and through his writings of poetry, novels, short stories, and kodiamalla (dirge), he articulated a deliberate political and social protest and pushed for a place for African languages in literature at the height of apartheid.  

Ground-breaking novel 

 “He entered the professional scene with his ground-breaking novel, Kabelwamanong, in 1982 at the age of 27.  His career actually started in 1971 while he was still at school. Since his first novel, he has produced at least two books annually, covering the genres of poetry, novels, dramas, and short stories. As a dramatist, Dr Maphalla has written a number of excellent and educative radio dramas for the then Radio Sesotho (now Lesedi FM),” said his long-time friend and Head: African Languages at the University of the Free State, Dr Nyefolo Malete

Honorary degree 

“It was for this writing prowess that he received recognition from the UFS when he was awarded an Honorary Doctorate in Literature by the Department of African Languages during a momentous ceremony on the Qwaqwa Campus in 2007,” added Dr Malete. 

Dr Malete also revealed that, despite losing the use of his right hand after suffering a stroke following a car accident in the late 1990s, Dr Maphalla continued writing using his left hand. “He was adamant that, what he referred to as his ‘supposed disability’, would not deter his passion for writing.”  

Scholarly studies 

Dr Maphalla’s work has also produced numerous scholarly studies by the likes of Profs Moleleki Moleleki (protest poetry), Thapelo Selepe (lament and protest poetry), and Dr Seema Seema (process of cross-cultural communication). He was a committed Qwaqwa community member, who was also instrumental in the founding of Qwaqwa Community Radio (2000) and Metjodi Writers (2006), among others. He has written more than 70 books, many of which have been prescribed texts in schools. 

Some of the awards he has won include: 

  1. South African Centre for Digital Language Resource (SADiLar) Sesotho Lexicographic Unit (Sesiu sa Sesotho) Lifetime Award for outstanding literary works and for promoting Sesotho literature (2019). 

  1. The Literature Festival and the University of the Free State Award for enormous contribution to Sesotho literature by a South African writer (2019). 

  1. Lifetime Achiever Award in Literature awarded by the Department of Arts and Culture (2005). 

  1. M-Net Book Prize for Sesotho poetry (2005).  The first and thus far the only Sesotho author to have received this honour. 

  1. M-Net Book Prize for best novel (1996). 

  1. De Jager-HAUM Literary Award for his volume of short stories, Mohlomong Hosane (1993). 

  1. Thomas Mofolo Trophy for Best Novel, Best Poetry, and the Overall Award (1992). 

  1. Thomas Mofolo Trophy for Best Poetry (1991). 

  1. Dr JJ Moiloa Floating Trophy for Best Sesotho Poetry Book of the Year, Kgapa tsa ka (1985). 

News Archive

UV belê in gehalte met strategiese fokusgroepe - Volksblad
2006-02-09

Verslaggewer
DIE Universiteit van die Vrystaat (UV) gaan vanjaar R10 miljoen beskikbaar stel om sekere van sy akademiese en navorsingsaktiwiteite in strategiese fokusgroepe te bedryf.

 

Volgens prof. Frederick Fourie, rektor en visekanselier van die UV, is hierdie ’n belegging in gehalte wat sal help om die UV nasionaal en internasionaal van ander universiteite in die wêreld te onderskei.

Tydens die amptelike opening van die UV verlede week het Fourie beklemtoon dat die strategiese fokusgroepe veel meer behels as net ’n herorganisering van gevestigde navorsingsgebiede.

“Sulke fokusgroepe behels ’n gefokusde deskundigheidsgebied en nie slegs navorsing nie, maar ook sterk voorgraadse en veral nagraadse onderrig en ’n potensieel sterk wetenskaplike grondslag vir samelewingsdiens.

“Strategiese fokusgroepe sal georganiseer word op die grondslag dat hierdie kennisgebiede op kort termyn die vlagskepe van die UV kan word. Dit beteken dat hierdie die gebiede is waarin die UV nou of in die toekoms waarskynlik ’n kompeterende voorsprong sal hê.”
Hy het gesê dit is belangrik dat die UV hom in die volgende fase van sy ontwikkeling posisioneer, nie net as ’n goeie onderrig- en navorsingsuniversiteit nie, maar ook as ’n universiteit wat in strategies belangrike kennisgebiede uitblink. Dit is noodsaaklik om energie en hulpbronne so te rig.

Nie alle akademiese en navorsingsaktiwiteite gaan egter hierdeur geraak word nie. ’n Breë ondersteuningsgrondslag is die afgelope paar jaar geskep vir uitnemende navorsing deur alle akademiese personeellede in hul eie navorsingsgebiede. Dié inisiatief sal naas die nuwe fokusgroepinisiatief steeds voortgaan.

Fourie sê die strategiese fokusgroepbenadering sal in lyn wees met die benadering wat ontwerp word deur die Nasionale Navorsingsraad (NNR) om nasionale prioriteite in berekening te bring. Breedweg is die vyf strategiese gebiede vir die UV voorlopig die volgende:
1. Voedselproduksie, voedselgehalte en voedselsekuriteit vir Afrika.
2. Ontwikkeling en streeksontwikkeling binne die Afrika-konteks.
3. Maatskaplike transformasie binne die Suider-Afrikaanse en Afrika-konteks.
4. Waterhulpbron- en ekostelselbestuur.
5. Tegnologie vir die toekoms. (’n Aparte fokusgroep rakende die chemiese nywerheid kan dalk bepaal word).

“Binne elk van hierdie gebiede kan ’n aantal nisgebiede geïdentifiseer word. Die fokusgebiede dek sowel die geestes- as die natuurwetenskappe, maar uiteraard kan en moet dit nie alles vir almal probeer wees nie,” sê Fourie.

Die presiese formulering en inhoud van die fokus- en nisgebiede sal nog bepaal word tydens gesprekke op die kampus. Dit sal met die hulp van kundiges buite die UV geskied.
Hy sê dit het sin dat ’n mediumgrootte universiteit soos die UV sy menslike hulpbronne, infrastruktuur, finansiële hulpbronne en intellektuele kundigheid sal konsentreer om te verseker dat ’n bydrae gelewer word tot Bloemfontein, die Vrystaat, die land en die Afrika-vasteland.

Hy sê van die uitvloeisels kan ’n belangrike impak op nywerheidsontwikkeling hê, byvoorbeeld in die chemiese bedryf, en dit mag ook ’n grondslag skep vir samewerking met provinsiale, nasionale en internasionale vennote.

Behalwe die R10 miljoen vir die vestiging van die fokusgroepe is daar die afgelope paar jaar groot bedrae beskikbaar gestel vir talle projekte om gehalte in onderrig en leer, in navorsing en ander gebiede te verbeter.

Berig verskyn in Volksblad - Dinsdag, 7 Februarie 2006

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept