Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
12 August 2021 | Story Dr Nitha Ramnath

As a public higher-education institution in South Africa with a responsibility to contribute to public discourse, the University of the Free State (UFS) will be presenting the webinar as part of the Free State Literature Festival’s online initiative, VrySpraak-digitaal.

The aim of the webinar series is to discuss issues facing South Africa by engaging experts at the university and in South Africa. Some of the topics for 2021 include, among others, reimagining universities for student success; corruption; local elections, the state of business – particularly in the Free State.

In 2020, the webinar series saw the successful participation of leading experts engaging on COVID-19 and the crisis facing the country socially, economically, and politically. This year, in lieu of the Free State Arts Festival, the UFS will present the webinar virtually over a period of five months.

Fourth webinar presented on 24 August 2021
What South Africa will look like after the recent unrest in KwaZulu-Natal and Gauteng, is yet unknown. As the country is attempting to normalise while tallying the human, political, and economic cost of the riots – what we know for sure is that the events of the past few weeks have dispelled the impression of South Africa as exceptional, with a triumphant future. Moreover, the inconsistent response from government during and after the unrest laid bare the divisions within the ruling party. As South Africans are reeling from the aftermath of the looting, a lacklustre response from leaders with unreliable, conflicting messages has brought little comfort to those most in need.

What happens now? What will it take for South Africans to advance a cohesive vision to provide a sustainable future for the next generation?

Date: Tuesday, 24 August 2021
Topic: Is South Africa falling apart – where to from here?
Time: 12:30-14:00
RSVP: Alicia Pienaar, pienaaran1@ufs.ac.za by 20 August 2021

Facilitator:

Prof Francis Petersen
Rector and Vice-Chancellor, UFS

Panellists:

• Prof Bonang Mohale
UFS Chancellor
Professor of Practice
Johannesburg Business School, and
Chairman Bidvest Group Limited

• Nikiwe Bikitsha

Board Member: Nelson Mandela Foundation
CEO and co-founder: Amargi Media

• Qaanitah Hunter

Political Editor: News24

• Prof Anthony Turton
Affiliated Professor
UFS Centre for Environmental Management

Bios of speakers:

Prof Bonang Mohale

A Professor of Practice at the Johannesburg Business School’s College of Business and Economics, and Chairman of the Bidvest Group Limited, Prof Mohale is a published author and respected business leader who has held chairmanships and directorships at some of South Africa’s top companies. He currently serves on the boards of Swiss Re Africa Limited, Rand Merchant Bank Limited (RMB), the Automobile Association of South Africa, and SBV. Prof Mohale was the former Chief Executive Officer of Business Leadership South Africa (BLSA). In 2001, he received the President’s Award for his servanthood in South African industry, and in 2019 the Free Market Foundation’s Luminary Award. Prior to joining BLSA, Prof Mohale was the Chairman of Shell Downstream South Africa (Pty) Limited, and Vice-President of Shell Upstream.
Ms Nikiwe Bikitsha

Nikiwe Bikitsha is a former journalist who has been at the forefront of major national and international developments in a news and current affairs broadcasting career spanning twenty years. Nikiwe is a Fulbright Hubert H Humphrey Fellow – the Humphrey programme is a mid-career Fulbright exchange fellowship awarded to people who have demonstrated leadership. Nikiwe holds an MA in Journalism and Media Studies from the University of the Witwatersrand, and an MSc degree in African Studies from the University of Oxford. She serves as trustee on the board of the Nelson Mandela Foundation, is a member of the Deloitte Global Advisory Council and an independent non-executive director of Deloitte Africa. Despite leaving journalism, Nikiwe remains a keen observer of society.
Ms Qaanitah Hunter

Qaanitah Hunter is an award-winning political journalist and author. She is the political editor of News24 and author of Balance of Power: Ramaphosa and the future of South Africa. Qaanitah has won a number of awards for her work, including the Nat Nakasa award for brave and courageous journalism in 2019. She is currently a master’s student at the University of the Witwatersrand.  She has reported fearlessly on state capture, the Zuma years, and the political transition thereafter. Her constant probing and investigations have played a pivotal role in holding truth to power. Her writing on South African politics and investigations has featured prominently on many national media platforms, often setting the agenda in the country. Qaanitah is well-versed in issues of governance and her well-rounded and balanced political reporting has contributed to her astute analysis of news and current affairs. She has fought strongly against censorship and intimidation among journalists and has been a strong advocator for the freedom of the press. Qaanitah believes that the prospect of any democracy to persevere is pinned on how free the media is and its ability to hold those in power accountable.
Prof Anthony Turton

Prof Anthony Turton is an Affiliated Professor in the Centre for Environmental Management at the University of the Free State (UFS). He specialises in strategic planning, transboundary water resource management, policy and institutional issues, conflict resolution (mitigation), political risk assessment for large infrastructural projects, and research programme design. He is also the Director of Nanodyn Systems Pty Ltd. Prof Turton’s focus is on resources, more specifically the need to overcome water and energy constraints to our future economic growth and prosperity, both as a country and the entire SADC region. As an environmentally aware person, he believes that we are reaching the limits to our current developmental approaches and will be forced to make changes in the near future, whether we like it or not. By understanding and anticipating this, Prof Turton assists organisations in staying ahead of the game by isolating fundamental drivers at work and by identifying emerging opportunities.

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept