Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items

Why midwifery should be in the hands of trained midwives

20 December 2021 | Story Elsabé Brits

Dr Elgonda Bekker, from the University of the Free State (UFS), completed her doctoral degree in nursing in 2020, with a practical, transformative thesis to improve the education of midwives in the country.

Midwives who are properly trained and acknowledged for their skill and experience do not only save lives but make a huge contribution to maternal health in South Africa. However, there is a dire need for professional midwives and competent educators.

Dr Elgonda Bekker, from the University of the Free State (UFS), completed her doctoral degree in nursing in 2020, with the title: Competencies of South African midwifery educators: a transformative framework. It is a practical, transformative thesis to improve the education of midwives in the country. Sadly, just months after she received her degree she passed away. Yet, her colleagues at the School of Nursing at the UFS continue to build on the foundation she laid.

Too much too soon, too little too late

The World Health Organisation (WHO) states that 10-15% of births may need intervention through caesarean section. A recent analysis, however, found that private hospitals had a caesarean section rate of 73.6%, compared to 26% in the public sector.

Although the public sector rate is higher than the WHO target, the private sector rate is not justifiable, Bekker writes. The case fatality rate for mothers who died after a caesarean section had been performed showed an increase. That is one of the statements indicating that not all medical interventions are of benefit to mothers.

A focus on too much too soon or too little too late in the Lancet series on midwifery of 2014 indicated the need for better-quality care. In South Africa both manifest because of the disparity between private and public healthcare. According to Bekker’s research, the high caesarean section rate in the private sector is a classic example of over-medicalisation of obstetric care, whereas the public healthcare system follows a midwifery-led model of care.

“Midwives are a vital solution to correct this disparity. Competent midwives, educated to standards, can prevent interventions without indication, provide service in rural settings and advocate for the rights of the childbearing family,” she wrote.

Midwifery is a disempowered profession

Winnie Moroa Motlolometsi, a midwifery educator, explains that professional nurses in the country have a dual registration with the South African Nursing Council as a nurse-midwife. This leads to many qualified midwives not necessarily practising as midwives. It is therefore very difficult to calculate the number of practising midwives.

Furthermore, the conflation of nursing and midwifery requires training as a generalist practitioner. Depending on the institution where they are trained, professional nurses may or may not comply with the International Confederation of Midwives’ Global Standards for education and regulation of the midwifery profession.

Nevertheless, according to Dr Bekker’s research, midwifery is a disempowered profession, because the global guiding documents are neither considered by the regulatory authority nor the National Department of Health. There is a triple gap for competencies, coverage, and access:

Insufficient numbers of competent midwives
.. who can cover maternal health services

…who render services that address the needs of women

There is a dire need for competent midwives in the country, but the predicament is that whilst midwifery educators are qualified, they are not necessarily clinical specialists, which ultimately jeopardises the quality of maternal healthcare.

What was also clear from Bekker’s research is that although South Africa has a progressive constitution, gender equality has not materialised on grassroots level. Violence is ever present. Women are viewed as weaker, vulnerable, and less suited for the workplace. Nonconformity to sexual gender norms, based on cultural or religious bias, creates conflict for some women.

Dr Deidre van Jaarsveldt, senior lecturer in the School of Nursing at the UFS, said Bekker’s study highlighted that feminism is a strengthening agency for women. In this study it was important to frame the context of midwifery as a disempowered, woman-led profession, caring for women who are still finding themselves in a society where there is gender inequality.

The research indicated that there were many challenges:

Lack of autonomy for midwives
Non-compliance with the global midwifery standards
Conflation of nursing and midwifery
Midwifery regulated by non-midwives
Lack of direct entry into midwifery education in the country

High litigation in maternal and child healthcare – there is fearfulness among practitioners and reluctance to work within the midwifery profession

In practice it is difficult to distinguish midwifery specialists from nurses who are practising as generalists and are expected to offer maternal healthcare services. If something goes wrong, the midwifery profession is held accountable, but practising midwives were not necessarily involved.

Reproductive, Maternal, Newborn and Child Health Hub

There is a dire need for midwifery to become an autonomous profession guided by global standards. Membership should be based on advanced qualifications, which strengthen midwifery as a speciality. This can only be attained through education and maintained by a regulatory body, as well as the de-conflation of midwifery from nursing. When this happens, midwives will know who the actual midwives are and be able to hold one another accountable, Motlolometsi adds.

Dr Bekker advocated for the “decolonising” of midwifery, which means restoring the knowledge to the profession. To allow midwives to receive quality education, midwifery should become an independent profession that is guided by global standards and regulated by midwives.

Van Jaarsveldt says the School of Nursing at the UFS endeavours to offer quality midwifery education. Students learn in a high-tech simulated learning environment where they can become competent before working with actual mothers and babies. The educators are clinical experts, supported by a team of midwifery practitioners who act as preceptors for the students.

Before her untimely death, Dr Bekker started establishing a Reproductive, Maternal, Newborn and Child Health Hub in the Faculty of Health Sciences, which is continuing under the leadership of Dr Cynthia Spies, supported by a team of interprofessional experts.

“Through research and continuous improvement of education and practice, this group of professionals envisions optimising and strengthening reproductive, maternal, newborn, and child health competencies so that current maternal and child morbidity and mortality trends can improve resulting in surviving and thriving childrearing families.

“The goal is to develop partnerships and opportunities for collaboration and research with colleagues in healthcare disciplines and to extend beyond healthcare to include innovative interdisciplinary partnerships,” says Spies. The objectives include:

Practice development with implementation of evidence-based practice and positive experience of the childbirth and child health continuum;
Clinical competency development through training and the development of short learning programmes;
Clinical research that addresses the current reproductive, maternal, neonatal and child health mortality, morbidity and health issues in central South Africa.

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn

2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.

TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.

Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

Back

Economic and Management Sciences

Education

Health Sciences

The Humanities

Law

Natural and Agricultural Sciences

Theology and Religion

Open Distance Learning

Business School

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept