Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
22 September 2022 | Story Kelebogile Olivier | Photo Supplied
Kelebogile Olivier
Kelebogile Olivier, Criminology Lecturer and Secretary of the University of the Free State Women’s Forum

Opinion article by Kelebogile Olivier, Lecturer in the Department of Criminology, and Secretary of the University of the Free State Women’s Forum.
The World Federation of the Deaf declared September to be Deaf Awareness Month in the 1950s. The Deaf Federation of South Africa (DeafSA) and the South African National Deaf Association (SANDA) both promote awareness of the rights of Deaf persons in South Africa. During Deaf Awareness Week, deaf people are highlighted for their accomplishments and challenges (Deaf Awareness 2022) There growing is awareness about hearing loss, deafness, Deaf culture, and sign language. By understanding deafness and the culture of the deaf community, hearing people can better understand deafness. This year's theme is Building Inclusive Communities for all through the promotion of deafness, Sign Language, and Deaf culture. This piece is a personal reflection of my experiences as a parent of a child who has hearing loss.

Access South African Sign Language as a medium of education 

The education of deaf and hard-of-hearing learners is influenced by several factors both negatively and positively. The lack of Deaf role models for deaf learners, the lack of recognition of South African Sign Language (SASL) as a Language of Learning and Teaching (LOLT), and the lack of fluency in SASL among teachers are some of these factors (Magongwa, 2010). 

The education system is considering bi-modal communication. However, the challenge is finding schools where sign language is taught. A school such as Carel du Toit special school in Bloemfontein has a vision to teach spoken language and support children with hearing impairments. Therefore, it does not offer sign language as a language of education.

Baritimea School for blind and hearing-loss children is an alternative school situated outside Bloemfontein which teaches sign language. One thing about this school is that the kids learn sign language and are confident in their communication. It has an excellent teaching and learning vision which it has managed to actively reach. 

The use of sign language in South Africa has advanced greatly. South African Sign Language (SASL) is set to become the 12th official language of the country after government regulations were passed recently. SASL will now be recognised by the Department of Basic Education as a home language and part of the national school curriculum in grades R-12 under the gazetted amendment. This means that deaf learners will now be able to select SASL as a home language in schools. The department has also made amendments on the passing criteria for learners who select SASL as a home language in schools.

As SASL is the first language for most members of the deaf community, these positive changes will significantly impact learners’ ability to excel in school. “This Regulation is called the Amendment Regulations pertaining to the National Curriculum Statement Grades R-12, 2022 and will come into effect on the date of publication in the Government Gazette.” A growing number of South Africans are fluent in the language, and this will ultimately lead to a more inclusive language and a greater appreciation of deaf culture.

Firsthand experience and the rollercoaster of parenting a child with hearing impairment

I found out about my son’s hearing impairment in the middle of 2018, based on pure maternal instinct. I took the decision to have him assessed by a speech therapist believing he had a simple speech problem. In that initial assessment, it was confirmed that the problem was not speech but that he has severe hearing loss. So began the journey to what felt like a million tests and hospital visits. That year alone my son was under anesthesia more than four times.

Initially, he was fitted with hearing aids, which medical aid did not cover. Other costs included an unbudgeted R30 000 the audiologist charged for the devices. He had grommets fitted by an ENT, his hearing was tested while under anesthesia, and his hearing was tested various times until hearing aids were confirmed not to be the best option for him. 

Due to the severity of his hearing loss, towards the end of 2018, a decision was made to fit him with cochlear implants. With all this technology, a weekly speech therapy appointment, constant mapping, and regular audiograms, we were well on the way to a speaking child. Unfortunately, despite implants, the speech progress was delayed.

Personal interaction with the deaf community 

My first experience of deaf communities and the challenges they face daily in simply trying to communicate and navigate a world that is designed not for them began in my undergraduate year module, introduction to sign language. Although some communities, organisations, and institutions of higher education have tried to move toward inclusivity, one does not need to look too deep to notice that the world is not designed for people with any type of impairment, especially in developing nations.

My experience of the deaf community felt like a mere drop in the ocean when 10 years post my undergraduate learning, I could not engage in a conversation with a deaf person. My limited experience and knowledge of deafness and the community were emphasised when my son was diagnosed with severe hearing loss. I realised there is so much to learn and navigating deafness is sometimes a lonely space, until you find even just one person to help you into the deaf society.

We are now considering bi-modal communication. In addition to working on his speech and hearing, we plan to use sign language to support it, especially for educational purposes. Although progress has been made towards inclusivity, we still have a long way to go.

Positive school experiences for deaf or hearing-impaired children

Deaf children should have the same experiences of schooling as every other child in the country. A clean school, a bright and safe playground, and access to sports facilities at the school. This alone would make a difference in how they experience the world as deaf and hearing-impaired children. Rather than the frustration they face daily, they need to have hope that this world will improve. Their safe spaces should at least be exactly that, safe! 

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept