Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
18 May 2023 | Story André Damons | Photo Supplied
Powerstation
South Africa is facing increasing water stress due to a variety of factors.

South Africa, like the rest of Africa, is facing increasing water stress due to a variety of factors, including inadequate maintenance and investment in water and sanitation infrastructure, unequal access to water, poor water quality, and increasingly unsustainable water demand. Flooding and drought disasters and disruptions in water and sanitation services have become more frequent in recent years amidst a growing population in a semi-arid country.

In addition to the ongoing load shedding crisis we are facing, South Africa is rapidly approaching a situation where “water shedding” is becoming a tangible issue. Although it hasn’t reached a nationwide scale yet, the occurrence of disruptions in water supply systems due to shortages and a combination of other factors is growing significantly.

This situation is detrimental, not only to South Africa’s developmental goals but also to its socio-economic position within the Southern African development community region and the continent as a whole.

This is according to academics from the University of the Free State (UFS) and the University of Pretoria (UP) who were part of a group of academics and industry experts who did an independent assessment of Operation Vulindlela’s impact on South Africa. Pres Cyril Ramaphosa unveiled Operation Vulindlela – a joint initiative of the Presidency and National Treasury that aims to modernise and transform network industries – in 2020 as the vehicle to “fast-track the delivery of economic reforms”.

Prof Paul Oberholster, Director of the UFS Centre for Environmental Management and an expert in wastewater treatment, and Dr Yolandi Schoeman, his Postdoctoral Fellow, together with Prof Emma Archer, Professor in Geography and Environmental Studies at the University of Pretoria were asked by Rand Merchant Bank (RMB) to focus on water.

Bring about the structural change

RMB states in the report that it commissioned a body of work by academics and industry experts to independently evaluate whether the execution of policy initiatives set out by Operation Vulindlela, would bring about the structural change that is necessary to accelerate SA’s growth and employment. The subsequent parts of this report focus on three of the five network industries identified by Operation Vulindlela – electricity, water and transport (ports and rail).

“It was an honour to have been part of this project with RMB and to unpack and strategically assess the water sector in South Africa. We know that there are plenty of challenges, but there are also remarkable opportunities where we can implement solutions and demonstrate impact, bring about change and work hard in turning the situation around as a joint constructive collaborative approach.

“They are very keen on working with leaders in the water space with qualities of strategic thinking, innovation, collaboration, inclusivity, and a strong commitment to sustainable development. It is an impactful contribution indeed,” says Prof Oberholster.

In their sections of the report, under heading South Africa's Blue Revolution: Investing in a thriving water future South Africa, Prof Oberholster, Dr Schoeman and Prof Archer, focused on five themes, namely Water for planetary health, Water for development, Water for climate, resilience and the environment, Water for cooperation and The Water Decade of Action.

“We were asked to evaluate the viability of what is still left to be done in the water sector in South Africa. We were asked to contribute our thinking to the RMB handbook for the purpose of distribution to corporate and institutional clients. As part of our outcome we provided clear and unbiased direction to RMB’s clients on the joint initiative the likely impact of Operation Vulindlela on economic growth and what still needs to be done to turn the water sector around,” according to Prof Oberholster.

Guidelines to improve the country’s water situation

He says their aim was to give guidelines on how to improve the country’s water situation. He believes the work they have done with this assessment and on other occasions, will help the UFS in its goal to be a university that impactfully supports societal development as set out in Vision 130, which states: Our knowledge will continue to contribute to the development of the Free State, South Africa, and the African continent and to advance global knowledge and understanding.

As clean water and sanitation is Goal 6 of the 17 Sustainable Development Goals (SDGs), it is a further indication of the importance of this research and work.

According to Dr Schoeman, reports like these are important because they help raise awareness of the challenges and opportunities for achieving water security and sustainable development. They identify problems and bottlenecks within the industry, helping to target areas that require immediate attention and action. They provide potential solutions and enable dialogue to the problems identified, giving stakeholders a roadmap for action and providing essential background that can enable investment and further inform investment priorities.

“Such reports help to inform planning and decision-making processes by providing data, evidence, and recommendations based on research and analysis.  They encourage collaboration and coordination among stakeholders by providing a common understanding of the issues and potential solutions.

“They also provide guidance and recommendations for decision-makers to improve water resources management and governance. Water is a vital resource for human health, food security, energy production, environmental protection and more, so it is essential to recognise its worth and incorporate it into planning and policies,” says Dr Schoeman.

Blue Revolution

The academics also talks about the Blue Revolution – essential blue solutions – in supporting Operation Vulindlela which can enable a sustainable future for South Africa's water management system. The Blue Revolution in South Africa, write the academics, refers to a comprehensive strategy and functional implementation for modernising and transforming the country’s water sector. It aims to improve water management practices and enhance the water sector’s overall efficiency, effectiveness, and sustainability in enabling planetary health.

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept