Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
05 October 2023 | Story Anthony Mthembu | Photo Stephen Collet
UFS Research scholars celebrated at the annual research awards
The recipients of the various awards presented at the annual UFS Research Awards.

The University of the Free State (UFS) recently hosted its annual Research Awards function at the Wynand Mouton Theatre on the Bloemfontein campus. Present at this event on 26 September 2023 were Prof Francis Petersen, the Vice-Chancellor and Principal of UFS, Prof Crain Soudien, a globally renowned academic and the President of the Cornerstone Institute, and members of the UFS academic community, among others. 

The awards ceremony

Prof Petersen stated, ‘’The purpose of the event is to recognise scholars at the University of the Free State who are conducting outstanding research in their respective fields of expertise.’’ Certificates were presented to researchers in various categories, including National Research Foundation (NRF) Rated Scholars from categories P to A.  Prof Vasu Reddy, Deputy Vice-Chancellor: Research and Internationalisation at the UFS, highlighted that there are precisely 217 NRF-rated scholars within the institution. However, some of these scholars had not been acknowledged internally. Hence, the ceremony aimed to celebrate these scholars.

Furthermore, UFS staff members were acknowledged for their research at both national and international levels. Prof Abdon Atangana, named as one of five recipients of the inaugural UNESCO-Al Fozan International Prize for the Promotion of Young Scientists in Science, Technology, Engineering and Mathematics (STEM), was among these individuals. Future professors of the institution who are part of the Professoriate Programme were also recognised for their outstanding performance in transforming the programme.

The highly anticipated category of the evening was the UFS Book Prize for distinguished scholarship. Prof Reddy explained, ‘’the purpose of the award is to recognise outstanding publications produced by any permanent member of the UFS staff, which are research-based and published in a book. Prof Soudien, who was the guest speaker for the evening and one of the reviewers of the books nominated in this category, indicated that he found the books ‘’illuminating and in many ways challenging of positions I hold and positions that I think that we all ought to be reflecting on in terms of where our world is going’’. 

From the four nominees vying for this award, Prof Helene Strauss was announced as the winner of the 2022 UFS Book Prize for her book entitled, ‘Wayward Feeling: Audio-Visual Culture and Aesthetic Activism in Post-Rainbow South Africa’. Strauss expressed her appreciation, saying, ‘’It is a great honour to be awarded the UFS Book Prize given the high calibre of this year's nominees. It is a lovely morale boost at this time of the year when our motivation can start to flag under the weight of the workload. It inspires me to continue to try to live up to the many examples of outstanding research produced on this campus.’’ The prize includes a certificate of honour as well as a monetary award. 

The significance of the awards ceremony

While the award ceremony aims to recognise and celebrate research outputs by the UFS staff, Prof Petersen emphasises that it is also an acknowledgement of the researchers’ impact. Through their contributions, they elevate the research profile of the institution, thereby bringing the vision of becoming a research-led university, as outlined in Vision 130, closer to reality.  

News Archive

You touch a woman, you strike a rock
2004-11-02

Prof. Engela Pretorius van die Departement Sosiologie in die Fakulteit Geesteswetenskappe by die Universiteit van die Vrystaat het die kwessie omtrent feminisme aangespreek tydens haar intreerede met die onderwerp, You touch a woman, you strike a rock: Feminism(s) and emancipation in South Africa .

Prof. Pretorius het gesê: “Die geskiedenis van feminisme oor die algemeen kan in drie fases verdeel word, waarna verwys word as golwe. Eerste-golf-feminisme (19de eeu) het die fokus geplaas op die beskerming van vroueregte in die openbare terrein, spesifiek die reg om te stem, die reg tot onderrig en die reg om middelklas beroepe en professies te betreë.

Vroeë tweede-golf-feminisme word onthou vir hoe dit moederskap geteoretiseer het as synde ‘n onderdrukkende instelling. Slagspreuke van die 1970s was die persoonlike is polities en susterskap is magtig. Prof. Pretorius sê beide slagspreuke bevestig die idee dat vroue universeel onderdruk en uitgebuit word en slegs deur erkenning van dié situasie kan vroue die strukture wat hul onderdruk verander.

‘n Belangrike aspek van die derde golf van die feminisme-teorie is post-moderne feminisme wat diversiteit en verskille onderstreep. Die poging van hierdie feministe is afgestem op alle vorme van onderdrukking. Vroue van kleur het ook hul ontevredenheid uitgespreek gedurende die derde-golf-feminisme. Die feminisme van vroue van kleur word gekenmerk deur verskeie kwessies en talryke intellektuele standpuntinnames wat neerslaga vind in verskillende terme, soos Afrika feminisme of ‘womanism, sê prof. Pretorius.

Afrika-feminisme dui protes aan teen die wit/westerse geskiedenis en die wit/westerse dominansie binne feminisme. Afrika-vroue het besef dat hul onderdrukking verskillend is van dié van wit vroue en daarom is ‘n ander proses van bevryding nodig. Die Westerse feministiese praktyk om swart vroue by die bestaande feministiese ontologie te voeg, is nie voldoende nie omdat hul unieke ondervindings van slawerny, kolonialisme, onderdrukking deur mans en armoede nie uitgedruk word nie.

‘Womanism’ het tot stand gekom as gevolg van ‘n eksplisiete rassekritiek teen feminisme. Dit is ten gunste van die positiewe uitbeelding van swart mense. Dit word gekenmerk deur kulturele kontekstualisasie, die sentraliteit van die gesin en die belangrikheid daarvan om mans in te sluit.

Die geskiedenis van vroue in Suid-Afrika is verwant aan hul geskiedenis van onderdrukking as gevolg van patriargie. Vroue van verskillende rasse, kulture en klasse het patriargie op verskillende wyses in en variërende mate van erns ervaar. Onder voor-koloniale patriargie het vroue min sê gehad oor huwelikskeuses omdat mans dié besluite gedomineer het.

Die Nederlandse en Britse patriargale erfenis het neerslag gevind in die ideologie van die volksmoeder. Onderwyl dit veral manlike skrywers was wat die beeld van die vrou as versorger en tuisteskepper bevorder het, het vroue self ook hieraan ‘n aandeel gehad, sodat die volksmoeder volwaardig deel geword het van die Afrikaner nasionalistiese mitologie. Alhoewel middel- en werkersklas vroue met dié beeld geïdentifiseer het, het nie alle Afrikaanse vroue die ideologie aanvaar nie.

Onder die Victoriaanse erfenis was Britse vroue beperk to die private eerder as die openbare lewe. Die skeefgetrekte onderrigsisteem wat vroue in huishoudelike loopbane gekanaliseer het, die mag van mans oor hul vroue se eiendom en ‘n tekort aan toegang tot mag en geld het verseker dat vroue by die huis gebly het.

Wit Engelssprekende-vroue het die grootste geleentheid gehad om patriargie uit te daag vanweë hul toegang tot onderwys en die blootstelling aan liberale waardes, sê prof. Pretorius. Liberale vroue soos Helen Joseph en Helen Suzman het ‘n belangrike rol gespeel om in 1930 stemreg vir wit vroue in Suid-Afrika te verseker en het voortgegaan om ‘n rol te speel in die bevryding van swart vroue gedurende die vryheidstryd.

Die feminisme wat onder swart vroue ontwikkel het, was ‘n erkenning van die gemeenskaplike stryd met swart mans om die verwydering van die juk van eksterne onderdrukking en eksploitasie. Swart vroue in aktiewe en onafhanlike politiese rolle het tegelykertyd mans se aannames omtrent hul meerderwaardigheid asook die rassewette van die staat uitgedaag. Daarom kan ons sê dat die feminisme wat hier ontwikkel het, te voorskyn gekom het as gevolg van vroue se betrokkenheid by en toewyding tot nasionale bevryding, sê prof. Pretorius.

Institusionalisering is nie herlei tot magsvoordele nie, want gelykheid is nie in beleidsprogramme geïnkorporeer nie. Die hervestiging van sleutel aktiviste van die vrouebeweging in die regering het die stryd om genderbillikheid verander na ‘n projek wat deur die regering gelei word, sê prof. Pretorius. Ongelukkig word terreine van verandering buite die grense van die regering verwaarloos. Dit kan slegs aangespreek word deur ‘n aktiewe en feministiese stem in die burgerlike samelewing.

“Dit is my oortuiging dat formele instellings vir vroue binne die staat oor die lang termyn slegs effektief kan wees indien daar ‘n effektiewe feministiese vroue-beweging buite die staat in stand gehou word wat die grondslag waarop sosiale beleid gevorm word, kan uitdaag en bevraagteken. Daarom, A luta continua (die stryd duur voort),” sê prof. Pretorius.

Mediaverklaring
Uitgereik deur: Lacea Loader
Mediaverteenwoordiger
Tel: (051) 401-2584
Sel: 083 645 2454
E-pos: loaderl.stg@mail.uovs.ac.za
2 November 2004

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept