Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
16 August 2024 Photo Supplied
Dr Peet van Aardt
Dr Peet van Aardt is the head of the UFS Writing Centre and the Coordinator of the Initiative for Creative African Narratives (iCAN).

Opinion article by Dr Peet van Aardt, Centre for Teaching and Learning and Head of the UFS Writing Centre, University of the Free State. 


The use and permittance of artificial intelligence tools such as ChatGPT at the University of the Free State (UFS) should be discouraged, writes Dr Peet van Aardt.

A decade ago, academics were encouraged to find ways to incorporate social media platforms like Facebook and Twitter in their teaching. Seeing as students were spending so much time on these platforms, the idea was that we need to take the classroom to them. Until they found out young people do not use social media to study, but rather to create and share entertainment content.

During the late 2000s, News24.com, the biggest news website in Africa, went on a mission to nurture and expand what was known as “community journalism” because everybody started owning smartphones, the news outlet’s leadership thought it was the opportunity to provide a platform for people to share photos, videos and stories of news events that took place around them. Until they realised that the vast majority of people didn’t want to contribute to journalism; they merely wanted to consume it.

Lest we assume students will use AI in a responsible and productive manner, at the UFS Writing Centre we find that students over-rely on ChatGPT in their assignments and essays. We should do everything in our power to discourage its use because it threatens what we do at a university on three levels.

It’s an educational issue

There are five main academic literacies we want to teach our students: reading, writing, speaking, listening and critical thinking. When students prompt ChatGPT to write their essay for them, immediately the reading and writing literacies are discarded because the student does not write the essay, nor do they read any source material that would help them form an argument. Critical thinking goes out the window, because it is merely a copy-and-paste job they are performing. And speaking? We see in the Writing Centre that students who use ChatGPT cannot discuss their “work”. The student voice is being killed.

There are lecturers who take the approach of motivating students to use prompted content from ChatGPT in order to critique and discuss the AI output. This is fine, should the students be operating at a level where their academic literacies have been established. In short: for postgraduate use it might be acceptable. Undergraduate students need to go through the process of becoming scholars and master their subject matter before they can be expected to critique it. It is basic pedagogy, and our duty as staff at the UFS, because it aligns with the Graduate Attribute of Critical Thinking.

It’s a moral issue

In addition to the academic literacies we attempt to instil in our students are attributes of ethical reasoning and written communication. The fact that AI tools “scrape” the internet for content without any consent from the content creators means that it is committing plagiarism. It is theft – “the greatest heist in history” as some refer to it. Do we want our students to develop digital skills and competencies on immoral grounds? Because often this is the reason given when students are encouraged or allowed to use AI: “The technology is there, and therefore we must learn to go with the flow and let the students to use it.” By this reasoning one can make the argument that the UFS rugby team (go, Shimlas!) must use performance-enhancing substances because it will make the players faster, stronger and “the technology is there”.

Academics also face a moral dilemma as there seems to brew a view that fire should be fought with fire: that AI can assist and even lead in tasks such as plagiarism detection, assessment and content development. But fighting fire with fire just burns down the house. Let us not look to AI to lessen our workload.

It’s an economic issue

Technology in education should be used to level the playing field. Companies develop online tools with a primary goal of making money – despite what the bandwagon passengers in the East and West promise us. Their operations cost a lot of money, and so they release free versions to get people hooked on it, and then they develop better products and place them behind a paywall. What this then means is that students who can afford subscription costs get access to the premium product, while the poor students get left behind. How can we assess two students who cannot make use of the same version of a tool? This will widen the gap in performance between students from different economic backgrounds. And consider the deletion of the authentic student voice (as alluded to earlier), these AI tools just represent a new platform for colonisation and therefore have no place in our institution.

OK, so what?

Lecturers who want advice on how to detect overreliance on AI tools can have a look at this video, which forms part of the AI Wayfinder Series – a brilliant project by the UFS’s Interdisciplinary Centre for Digital Futures and the Digital Scholarship Centre. These centres also have other helpful resources to check out.

But as an institution we need to produce a policy on how to deal with the threat and possibilities of AI. (Because in society and in certain disciplines it can make a contribution – just not for undergraduate studies in a university context.) Currently, a team that includes staff from the Faculty of Law and that of Economic and Management Sciences is busy drafting guidelines which departments can implement. Then, after a while, a review of these guidelines-in-practice can be done to lead us on the path of establishing a concrete policy.

If we as educators consider the facts that the use of AI tools impede the development of academic literacies (on undergraduate level), it silences local, authentic voices and it can create further economic division among our student community, we should not promote its use at our institution. Technology is not innovative if it does not improve something.

Dr Peet van Aardt is the Head of the UFS Writing Centre and the Coordinator of the Initiative for Creative African Narratives (iCAN). Before joining the UFS in 2014 he was the Community Editor of News24.com. 

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept