Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
02 September 2024 Photo Supplied
Dr Harlan Cloete
Dr Harlan Cloete is an academic and research fellow in the Centre for Gender and Africa Studies at the University of the Free State. He is the founder of the Great Governance ZA podcast and a founder member of community radio KC107.7 in Paarl in 1996.


Opinion article by Dr Harlan Cloete, Centre for Gender and Africa Studies, University of the Free State.

In the 2022-2023 Local Government Audit, the Auditor-General (AG) notes inadequate skills and capacity, a culture of no accountability and consequence, together with governance failures, as the main weaknesses impeding progress in municipalities. But this is not new, we have heard this before. A predictable surprise, argues Michael Watkins, Canadian-born author of books on leadership and negotiation, arises out of failures of recognition, prioritisation, or mobilisation – when leaders inevitably had all the information about an imminent disaster but failed to act.

In April 2024 the University of the Free State (UFS) handed over a report commissioned by the Local Government Sector Education and Training Authority (LGSeta) titled: “An evidence based human resource development (HRD) assessment to measure and manage its implementation in South African municipalities”.

HRD not effectively measured and managed

This was not smooth sailing, and it was a mission to convince municipalities to participate, as expressed by one official. “Good morning Dr Cloete. I am glad that you are finding a breakthrough elsewhere. Unfortunately, where I am, politics and laziness have been the biggest stumbling blocks. I have even tried to convince them to invite you to our next steering committee meeting and I was told to wait. It just shows these people do not care about improving and changing the status quo through this collaboration. I am just sad.”

Drawing from the responses of a research sample of 572 participants (managers, non-managers and HRD professionals) in 17 municipalities across five provinces, the report concluded that HRD is not being effectively measured and managed, despite a 26-year-old enabling policy framework (Skills Development Act, 1998 and the Employment Equity Act, 1998). The evidence points to a lack of understanding, application and integration of evidenced-based HRD, which if addressed, would increase municipal capability.

Ethical values are poorly practised, evident in the lack of managerial commitment to equal opportunities for the development of people. People development is not a priority and performance management is not taken seriously. The competencies and contributions of staff to service delivery are not fully recognised. The implementation of HRD policies is poor and employees lack insight into these policies. They stand in isolation and fail to connect with the Integrated Development Plan (strategy) and internal transformation (employment equity and performance management).

Because skills development audits are poorly conducted, HRD interventions are not undertaken in line with employee development plans. The municipalities do not apply a variety of approaches, such as formal and informal development, and employees are not presented with sufficient opportunities to practise new competencies and post-skills development interventions. Recognition of prior learning is poorly implemented.

HRD in municipalities 

The organisation of HRD in municipalities is problematic and line managers are not equipped to manage the implementation of projects. HRD outputs are not included in the key performance areas for line managers and interventions are not monitored by the department managers. Line managers, HRD professionals and non-managers are also not collaborating effectively to achieve the objectives.

Councillors and shop stewards (key internal stakeholders) do not understand their roles and responsibilities and senior managers are not supportive of HRD programmes for employees. This, despite people management being identified as a key competency for senior managers. The LGSeta, the South African Local Government Association (Salga) and the Department of Cooperative Governance (DCoG) and Department of Traditional Affairs (DTA) (Cogta) could be collaborating better, as the evidence suggests, but are not doing it.

Employees are not aware of the potential impact of the municipal staff regulations on municipalities. The Municipal Staff Regulations (2021) place municipalities on a new trajectory with a renewed emphasis on increasing organisational capabilities through linking organisational structure and strategy and focusing on performance and development. In the process potential new organisational capabilities and knowledge that could benefit the municipalities are developed but not applied. There is also a glaring absence or awareness of change-management plans.

Recommendations

From the research findings it is further concluded that key indicators in support of knowledge management are not implemented effectively. More than half the participants indicated that they do not know about knowledge management, indicating a clear lack of communication. The performance and development system is not being implemented effectively and data analytics are not used to inform HRD decisions. It is also not known among the research participants whether HRD systems integrate with existing municipal ICT systems. What is more worrying is that the work skills plan evaluation report is the only tool used by the LGSeta to evaluate municipal HRD performance (capability) and is not applied consistently across the provinces.

Our report made a number of recommendations. One being that the LGSeta, as the authority on HRD, should align with the office of the AG through auditing the management performance of HRD in municipalities. Evidenced-based HRD practices provide municipalities with an institutional model to ensure that the performance of managers is included as part of material irregularities reporting (Public Audit Act). An increase in HRD management controls will ensure solutions to the many challenges (financial and human resources) facing local government. Human resources (people) are the most important strategic resources in municipalities and their effective management will foster trust and increase municipal implementation capabilities. This will place local government on a completely new trajectory with effective and efficient management of human resource development and knowledge at the centre of the transformation efforts of local government. This will contribute to Sustainable Development Goal 16 (strong institutions) and hasten the professionalisation of local government as advocated by Salga and the office of the AG. The AG concludes that municipalities should strive for a culture of performance, accountability, transparency and institutional integrity, which will ultimately result in a better life for our people. We agree with the AG. The UFS, as a knowledge partner to local government, is committed to not just produce knowledge for understanding, but for action. If we are to turn around the fortunes of local government then we must act on the recommendations. Phantsi politics and laziness! No more predictable surprises.

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept