Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
14 June 2024 Photo supplied
Siyanda Magayana
Siyanda Magayana, Senior Officer: Gender Equality and Anti-Discrimination Office, Unit for Institutional Change and Social Justice, UFS.

Opinion article by Siyanda Magayana, Senior Officer: Gender Equality and Anti-Discrimination Office, Unit for Institutional Change and Social Justice, University of the Free State.


A Paradox of Pride

The month of June is International Pride Month, a time to celebrate and commemorate the strides that have been made by various LGBTQI+ persons and groups, as well as allies to decriminalise homosexuality world-wide. It is also a time that serves as a symbol of solidarity, visibility, and resilience for this community. However, against the backdrop of ongoing criminalisation, homophobia, transphobia, discrimination, and violence targeted at this group across the globe, the question arises: can we truly celebrate? The significance that Pride Month holds for all LGBTQI+ people is noteworthy on a global scale. During this month, LGBTQI+ individuals are afforded the opportunity to affirm their identity, honour, and commemorate history, while equally advocating for equality in the volatile times on our continent and beyond.

However, it is important to note that despite the strides that have been made to recognise, legalise, and protect lesbian, gay, bisexual, transgender, and other non-normative identities world-wide, LGBTQI+ individuals in Africa and globally continue to experience a complex mix of emotions. In Africa and globally again, even in counties like South Africa where same-sex relationships and marriages are legally recognised, violence, discrimination, resistance, and harassment remain prevalent issues for this community. This is indicative of the life-long struggle for equality and safety for LGBTQI+ individuals, underscoring the need for continued advocacy and support. Likewise, while Pride Month may offer a chance to commemorate moments of resilience, solidarity, and triumph, it equally serves as a stark reminder of the ongoing realities of being subjected to daily violence, rejection at home and by the system, and different forms of discrimination.

The Context of Criminalisation

There has been a surge in the criminalisation of same-sex relationships in several African countries, and worldwide – the most recent and most-talked-about being Uganda. Outside of religious arguments, the criminalisation of homosexuality and homosexual acts in Africa is often justified by claims that denote it as a foreign concept that undermines the history, traditions, and sovereign culture and foundations of the continent.

Consequently, many countries enforce severe punishments, including imprisonment and death sentences, for those found guilty of practising homosexuality. These laws represent a gross violation of human rights and contribute to a social crisis marked by stigma, fear, and violence against gender non-conforming and LGBTQI+ individuals. Likewise, as sentiments that argue that same-sex attraction and relationships are ‘un-African’ and a ‘Western import’ persist, the marginalisation and discrimination the LGBTQI+ community will continue, further entrenching their vulnerability within our societies. In addition, the criminalisation of same-sex identities and relationships has far-reaching and devastating effects on LGBTQI+ individuals globally. These effects permeate every aspect of their life, threatening not just their personal safety and freedom, but also their mental health and well-being, as well as access to justice and economic opportunities.

Impact on Human Rights and Dignity

The impact of the criminalisation of homosexuality on the human rights and dignity of gender non-comforting and non-normative identities cannot be overstated. It has far-reaching consequences for not only human rights and dignity, but also for social justice. The systemic oppression that continues to subject and deprive LGBTQI+ persons of their inherent right to freedom of expression, autonomy, and dignity, as enshrined in the constitution and global policies, calls for a national and international awakening for all. LGBTQI+ rights are equally human rights, and they are similar to the rights of those who are perceived to have ‘normative’ identities, such as heterosexual individuals.

Moreover, just as lesbian, gay, bisexual, transgender and other identities have the right to live freely, express their love and pursue relationships without fear of violence, being jailed, or discrimination, so too should LGBTQI+ individuals. And, amid the criminalisation and ongoing chastising of LGBTQI+ identities world-wide, it is crucial to remember that their rights are not special privileges, but rather ensuring that everyone, regardless of gender identity and sexual orientation ought to be protected and enjoy the same freedoms and same rights.

Celebrating with Resilience and Solidarity

Although celebrating pride month is often fraught with complexities and challenges, it is still a time to reflect, celebrate and be courageous in the fight against gender inequality, discrimination, violence, and justice continues. This month, globally, continues to symbolise the resilience for LGBTQI+ individuals as they assert their right to exist fully, openly, and authentically. Therefore, amid the ongoing criminalisation and violence, it is crucial that we stand in solidarity, protect, and amplify the voices of the LGBTQI+ community by repealing any discriminatory laws that seek to erase and undermine their rightful existence. Furthermore, it is imperative that anti-discriminatory laws that safeguard everyone’s rights – regardless of gender identity and sexual orientation continue to be applied equitably.

In conclusion, pride month is a dual faceted observation for many. On the one hand, it is a time that is filled with joyous parades and reflective dialogues celebrating how far the LGBTQI+ community and movement has come. On the other hand, amidst criminalisation of queer identities, it is a sombre time for many who have been, and continue to be, subjects of violence, rejection, ridicule, and discrimination because of their gender identity and sexual orientation. As we celebrate this annual initiative, it is important for us to remember and support those who cannot do so openly, continue to advocate for a society where everyone, regardless of their gender identity and sexual orientation can live freely and openly without fear.

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept