Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
21 August 2025 | Story Tshepo Tsotetsi | Photo Stephen Collett
Prof Zaidel-Rudolph
From left: Prof Vasu Reddy, Deputy Vice-Chancellor: Research and Internationalisation; Prof Jeanne Zaidel-Rudolph; Dr Jan Beukes, Head of the Odeion School of Music; and Dr Frelét de Villiers, Academic Head at the Odeion School of Music, at the tribute concert and archive handover of Prof Zaidel-Rudolph’s archive of her work.

The Odeion School of Music at the University of the Free State (UFS) Bloemfontein Campus recently hosted a tribute concert in honour of one of South Africa’s most celebrated composers, Prof Jeanne Zaidel-Rudolph, one of the key figures in composing and arranging South Africa’s revised national anthem between 1995 and 1997.

The event, held on 20 August 2025, combined celebration and preservation as Prof Zaidel-Rudolph’s complete archive of over 80 compositions across various genres was officially handed over to the school.

Recognised as a pioneer in the country’s musical and academic life, she holds the distinction of being the first woman in South Africa to obtain a doctorate in music composition, awarded in 1979 by the University of Pretoria. Her studies later took her to the Royal College of Music in London and to Hamburg, Germany, where she worked under the legendary György Ligeti, whose influence continues to resonate in her music. With more than 80 compositions across diverse genres, Prof Zaidel-Rudolph’s career reflects a rare balance of daring creativity, refined craft, and deep cultural rootedness.

Her legacy reaches even further into the worlds of music and history – she was one of the key composers of the revised South African National Anthem between 1995 and 1997, at the request of President Nelson Mandela, and she received the Order of Ikhamanga (Bronze) from President Thabo Mbeki in 2004 for her contribution to the arts. The tribute at the UFS therefore recognised both a towering figure in music and a custodian of South Africa’s cultural memory.

“Today we gather here to recognise a living legend, and to honour a life steeped in music, in meaning, and in mentorship,” said Prof Vasu Reddy, Deputy Vice-Chancellor: Research and Internationalisation at the UFS, who officially welcomed guests and received the collection on behalf of the university. “Her compositions have shaped our national identity – from the concert stage to the anthem we sing. We celebrate a woman of many facets – a composer, educator, pioneer, and a friend of the UFS.”

 

A legacy entrusted to the future

Prof Alexander Johnson, Director of the UFS International Institute of the Arts and an accomplished composer of international repute, helped secure this priceless collection for the UFS. It includes manuscripts, personal correspondence, rare handbooks, journals, and artefacts that will now be digitised and catalogued for future generations of scholars and performers.

“This is nothing less than a national treasure,” said Dr Jan Beukes, Head of the Odeion School of Music. He described the handover as a moment of profound significance, not only for the university but also for South Africa’s cultural landscape. “To be entrusted with such a legacy is an immense privilege. As custodians, we will safeguard it and ensure that students at undergraduate and postgraduate level have access to an extraordinary field of research possibilities.”

Prof Reddy added: “Prof Zaidel-Rudolph’s archive is not just a donation – it is a legacy of knowledge, creativity, and cultural memory. Your voice as composer will remain bold, intricate, and unmistakably your own as we treasure your gifts. It will serve as a living resource for students, scholars and performers. Your archive will fuel research, ignite performance and stimulate the imagination for generations to come.”

For the university, the archive represents more than shelves of manuscripts. It offers young musicians and researchers direct access to the creative process of one of the country’s foremost composers, while preserving a cultural inheritance that belongs to the nation as a whole.

“Your archive will provide new impetus to the UFS aspiration as we create responsible societal futures,” Prof Reddy said. “Without the arts and music, such aspirations will be poorer. We accept with huge gratitude your bequest, as it will also help us collectively to shape a more humane, creative, and inclusive future.”

Prof Zaidel-Rudolph said the occasion carried deep personal meaning. “I could not think of a more fitting repository for my music material than the University of the Free State,” she said, adding that it warmed her heart to know her work would be carefully respected and presented. She emphasised her hope that the archive would inspire students, researchers, and music-lovers for years to come. The UFS’s Archive for Contemporary Affairs will have oversight of the collection.

Her gratitude was underscored by a broader reflection: “It fills me with a sense of incredible gratitude that there is an institute that is sufficiently committed to look after the music of a South African composer, to curate it, look after it, promote it, and let it be there for others.” 

The tribute concert also featured the world première of her newest composition, ‘Unications for String Quartet’. Prof Zaidel-Rudolph explained that the work was inspired by a yearning for harmony in an often-divided world. “At my age and stage, having lived a long life so far, thank God, my sense is that people need to be more loving and unified, the sisterhood and brotherhood of nations. I hoped this work would give a sense of unity among performers and convey that unity to audiences.”

The première was equally special for the musicians. Violinist Samantha Durrant of the Odeion String Quartet said the ensemble felt privileged to work closely with the composer. “We were extraordinarily lucky to really get into this work and understand her music as best as possible,” she said. “Prof Rudolph gave us her time, her enthusiasm, her precision, and that guidance was invaluable.”

Performing her music also carried personal resonance. “It brings us so much joy to play music written by a woman, for women,” Durrant said. “We love Mozart, Beethoven, all the greats, but it is wonderful to reflect on the fact that we have extraordinary composers in this country, writing music of equal brilliance.”

The programme included performances by Odeion lecturers Nicolene Gibbons and Nina Phillips, who presented a selection of Prof Zaidel-Rudolph’s piano works. Together with the quartet’s première, the concert not only celebrated the composer’s past achievements but also affirmed her continuing influence.

“Prof Zaidel-Rudolph’s music, her legacy, and her generosity will forever be part of the UFS story in the years to come,” Prof Reddy concluded.

By entrusting her archive to the UFS, Prof Zaidel-Rudolph has ensured that her life’s work will live on in both performance and scholarship. 

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept