Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
24 February 2025 Photo Supplied
Siyanda Magayana
Siyanda Magayana, Senior Officer: Gender Equality and Anti-Discrimination Office, Unit for Institutional Change and Social Justice, UFS.

Opinion article by Siyanda Magayana, Senior Officer: Gender Equality and Anti-Discrimination Office, Unit for Institutional Change and Social Justice, University of the Free State.

The recent executive order by US President Donald Trump to defund and dismantle Diversity, Equity and Inclusion (DEI) initiatives is more than just a bureaucratic shift. It is a declaration of whose lives matter and whose do not. Removing DEI initiatives and policies, notably, those that centre on marginalised groups, racial minorities, and LGBTQI+ individuals does not erase their struggles and existence in our society. Instead, it exposes the entrenched unwillingness of power structures to validate and acknowledge these realities. The fact that some leaders feel they can simply ‘tick off’ or ‘untick’ human rights and social justice efforts from policy reveals just how expendable these communities are perceived to be.

We need to be clear, erasure at a systemic level does not translate to actual erasure. Marginalised people such as women, queer individuals, black and brown individuals, disabled people will continue to exist, resist, and demand their space, regardless of this order. The removal of systemic and/or institutional recognition and support does not make discrimination disappear. Instead, it amplifies their oppression by stripping away their right to exist, and legal protections that have been fought for, for decades. We cannot have one person deciding to erase the fight of numerous people in just a matter of weeks.

These policies and initiatives were primarily designed to address systemic inequalities and create spaces where historically marginalised groups could thrive. These initiatives of redress were not just for the benefit of the marginalised only, they were for everyone. Therefore, the dismantling of these initiatives will perpetuate and recreate unjust and unequal environments for all.

What is the impact for the Global South?

It is almost tempting to think that the dismantling of DEI initiatives in the US is an isolated issue with no direct impact on our realities in the Global South. However, that assumption is both naïve and dangerous. The ripple effects of regressive policies and initiatives in powerful nations often influences global attitudes, social narratives, and funding. The move by the US devalues global perceptions and the importance of having DEI initiatives in, and for other governments; and there is a possibility of these institutions disregarding and/or following suit in their own countries.

For black and other racially marginalised communities in the Global South, particularly in Africa, this is alarming. It needs us to ask the question, if major global powerful entities dismantle such initiatives and no longer prioritise DEI, what does it mean for marginalised groups and identities within our countries and communities? It reinforces the idea that the oppression of certain groups is not a crisis, but a norm. In the same way, it weakens the push for LGBTQI+ rights, gender equality and racial justice, which are already met with precarious conditions in many countries due to their colonial legacies, systematic inequalities, and conservative cultural norms.

Impact on the diversity of women

The dismantling of DEI policies and initiatives does not only, unfortunately, impact non-normative or those identifying outside of heteronormativity or the gender binary. It also disproportionately affects women, especially those who face intersecting forms of discrimination. For instance, for black women who are already navigating the dual burden of racism and sexism; the dismantling of DEI programmes translates to fewer systemic protections against workplace discrimination, less access to leadership roles, and diminished support for reproductive justice. This extends to women of all races, ethnicities, and backgrounds; no woman is exempt from this decision.

This is even more damaging for non-binary, and trans identities as it reinforces rigid gender norms that limit their autonomy, agency, and expression. It further signals a broader societal regression that undermines the existence and rights of these groups, as well as the progress made towards gender equality and sexual freedom for all.

Men, too, of all races, identities, and backgrounds are affected by the dismantling of DEI initiatives. For instance, black men are already subjected to systemic racism, and as a result of this they are vulnerable to losing economic opportunities and educational equity benefits as initiatives set up to address systemic inequalities. Similarly, the systems that deny trans rights enforce toxic masculinity, thus punishing and discriminating against anyone who deviates from heteropatriarchal and narrow gender norms. As such, white men, for instance, who identify outside of the gender binary and heteronormativity are equally going to be affected.

While it may appear that the dismantling of DEI policy exclusively affects trans individuals and those that identify outside of the gender binary, their removal sets a dangerous precedence for everyone, including cisgender men and women. The erasure of non-normative identities and systems that affirm and acknowledge them are not just about gender identity, but more about controlling how gender is expressed, who gets to belong, and who is deemed worthy of rights and dignity.

“Discrimination Does Not Know Your Postal Address”: Discrimination Against One is Discrimination Against All"

Prejudice can and does affect anyone, anywhere – therefore, it is a dangerous myth that we can selectively uphold human rights. That we can, for instance, advocate for black liberation while turning a blind eye to the struggles of queer, trans and other marginalised groups. That we can rightfully fight for gender equality while remaining silent when non-normative and gender diverse populations’ rights are erased. And similarly, that we can advocate for diversity but only when it is convenient, comfortable, and easy to digest.

It is high time we realise that discrimination is never just directed at a single group, but rather, it is about the broader systems of power we exist in that decide who gets to exist fully and who does not. If these initiatives and support for gender diversity and other minority groups are removed from policy and other critical institutions, then tomorrow, it could be you or any other entity that seemingly no longer fits within the acceptable limits of the norm and/ binary.

The erasure of DEI frameworks and rights of gender diverse persons in the US is not a problem isolated from ours as a collective, it is ours, too. It serves as a warning sign that marginalisation and discrimination is becoming more acceptable, normalised, and institutionalised.

Click to view documentClick here to see other Institutional experts.

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept