Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
12 July 2019 | Story Leonie Bolleurs
Unique building project
Students from the Department of Architecture and their lecturer, Hein Raubenheimer, building a new future for colleague Adana and her family. In 2018 the builders decided to use a combination of clay bricks and earth bricks as major construction material.

When a colleague in the Department of Architecture bought a plot of land in 2014, her joy knew no bounds and she could not wait to share the news with fellow colleague, Hein Raubenheimer.

Raubenheimer, a lecturer in the department, could not help but think that Adana (pseudonym) would, “like many others, promptly erect a ‘dwelling’ of affordable second-hand material”. This made him muse on how he could help in erecting a more ‘permanent’ house for her, her son and daughter.

He related: “The first-year hut-building project was in the making, and my involvement with it made me think about the possibilities of reusing the earth bricks that were formed during the building process for a potential earth-brick dwelling. However, the quality of such bricks could not be guaranteed and a more controlled manner of forming earth bricks had to be investigated.”

Interdisciplinary research
After talking to an architect friend, JT Erasmus, about the possibility of sustainable forms of building an informal dwelling, Raubenheimer was brought into contact with a colleague in the Department of Chemistry, Dr Elizabeth Erasmus. Together, he and Dr Erasmus formulated and submitted an application for interdisciplinary research. Their application was to investigate the testing of polymer-stabilised earth bricks. “To our surprise, our application was successful. The funds prompted us to immediately start preparing the site and purchasing the necessary equipment for making stabilised earth bricks,” said Raubenheimer.

He elaborated: “During the first two years, all the first- to third-year students were involved in the earthworks, foundations, and making of earth bricks. Since 2018, Prof Gerhard Bosman, Associate Professor in the Department of Architecture, became involved with the fourth-year students, focusing on the finishing touches of the building project as well as the service components.”

Economically viable
For the project to be economically viable, the layout of the floor plan was as compact as possible (35 m²). Raubenheimer explained: “Three areas (living, sleeping, washing) were arranged to create some privacy with the minimum structure. The sleeping area was a double volume with a proposed mezzanine floor that could function as a ‘loft’ (second sleeping area).”

According to Raubenheimer, they wanted to build the entire house with stabilised earth bricks, but due to the labour-intensive and time-consuming process of making the bricks, they decided in 2018 to use a combination of clay bricks and earth bricks as major construction material.

Bloemfontein opens its heart

Apart from the approximately 200 Architecture students and lecturers involved in the project, the community of Bloemfontein also opened their hearts and hands widely.

“We were very lucky to get the roof sheets as donation – surplus as a result of the colour difference (Safintra Roofing), a lightweight-steel construction company (Siteform) sponsored the roof structure, UFS Facilities Management donated all the windows (from their scrapyard), and a well-known Bloemfontein construction company (Sebedisan Construction) delivered lots of recycled material with a three-ton truck. There were also several private cash donations from alumni of the Department of Architecture. Local artisans, Diphapang Machabe, April Milela, Kabelo Lando, and Petrus Letsoara also assisted with the project.

With the use of recycled material and earth bricks, the CO2 footprint of the building was minimal. Raubenheimer explained that the small areas with good North orientation, together with the good insulating properties of the earth bricks, is making the interior very comfortable throughout the year. “Good insulation of the roof and ‘loft’ will minimise the need for heating and cooling,” he said.

Hope for the future
If everything runs smoothly, the project will be completed in the spring of 2019. “And then we will have a proper house-warming. Up until now, each phase of the project was an adventure for Adana. In the beginning, she could not believe that anything would come of it; but her appreciation, despite the prolonged construction period, has grown,” said Raubenheimer.

On a personal level, this project also meant a lot to Raubenheimer. “The limited finances and possibility of applied low technology, experimental forms of detailing all contributed to the adventure. The greatest learning curve for me, however, was to experience the ‘neighbourhood’. The most wonderful respect for life on the faces of neighbours and passers-by. The fact that people here seem to have nothing, but then the perception that as a community they have so much caring, time, and love for each other, has given me hope.”

News Archive

You touch a woman, you strike a rock
2004-11-02

Prof. Engela Pretorius van die Departement Sosiologie in die Fakulteit Geesteswetenskappe by die Universiteit van die Vrystaat het die kwessie omtrent feminisme aangespreek tydens haar intreerede met die onderwerp, You touch a woman, you strike a rock: Feminism(s) and emancipation in South Africa .

Prof. Pretorius het gesê: “Die geskiedenis van feminisme oor die algemeen kan in drie fases verdeel word, waarna verwys word as golwe. Eerste-golf-feminisme (19de eeu) het die fokus geplaas op die beskerming van vroueregte in die openbare terrein, spesifiek die reg om te stem, die reg tot onderrig en die reg om middelklas beroepe en professies te betreë.

Vroeë tweede-golf-feminisme word onthou vir hoe dit moederskap geteoretiseer het as synde ‘n onderdrukkende instelling. Slagspreuke van die 1970s was die persoonlike is polities en susterskap is magtig. Prof. Pretorius sê beide slagspreuke bevestig die idee dat vroue universeel onderdruk en uitgebuit word en slegs deur erkenning van dié situasie kan vroue die strukture wat hul onderdruk verander.

‘n Belangrike aspek van die derde golf van die feminisme-teorie is post-moderne feminisme wat diversiteit en verskille onderstreep. Die poging van hierdie feministe is afgestem op alle vorme van onderdrukking. Vroue van kleur het ook hul ontevredenheid uitgespreek gedurende die derde-golf-feminisme. Die feminisme van vroue van kleur word gekenmerk deur verskeie kwessies en talryke intellektuele standpuntinnames wat neerslaga vind in verskillende terme, soos Afrika feminisme of ‘womanism, sê prof. Pretorius.

Afrika-feminisme dui protes aan teen die wit/westerse geskiedenis en die wit/westerse dominansie binne feminisme. Afrika-vroue het besef dat hul onderdrukking verskillend is van dié van wit vroue en daarom is ‘n ander proses van bevryding nodig. Die Westerse feministiese praktyk om swart vroue by die bestaande feministiese ontologie te voeg, is nie voldoende nie omdat hul unieke ondervindings van slawerny, kolonialisme, onderdrukking deur mans en armoede nie uitgedruk word nie.

‘Womanism’ het tot stand gekom as gevolg van ‘n eksplisiete rassekritiek teen feminisme. Dit is ten gunste van die positiewe uitbeelding van swart mense. Dit word gekenmerk deur kulturele kontekstualisasie, die sentraliteit van die gesin en die belangrikheid daarvan om mans in te sluit.

Die geskiedenis van vroue in Suid-Afrika is verwant aan hul geskiedenis van onderdrukking as gevolg van patriargie. Vroue van verskillende rasse, kulture en klasse het patriargie op verskillende wyses in en variërende mate van erns ervaar. Onder voor-koloniale patriargie het vroue min sê gehad oor huwelikskeuses omdat mans dié besluite gedomineer het.

Die Nederlandse en Britse patriargale erfenis het neerslag gevind in die ideologie van die volksmoeder. Onderwyl dit veral manlike skrywers was wat die beeld van die vrou as versorger en tuisteskepper bevorder het, het vroue self ook hieraan ‘n aandeel gehad, sodat die volksmoeder volwaardig deel geword het van die Afrikaner nasionalistiese mitologie. Alhoewel middel- en werkersklas vroue met dié beeld geïdentifiseer het, het nie alle Afrikaanse vroue die ideologie aanvaar nie.

Onder die Victoriaanse erfenis was Britse vroue beperk to die private eerder as die openbare lewe. Die skeefgetrekte onderrigsisteem wat vroue in huishoudelike loopbane gekanaliseer het, die mag van mans oor hul vroue se eiendom en ‘n tekort aan toegang tot mag en geld het verseker dat vroue by die huis gebly het.

Wit Engelssprekende-vroue het die grootste geleentheid gehad om patriargie uit te daag vanweë hul toegang tot onderwys en die blootstelling aan liberale waardes, sê prof. Pretorius. Liberale vroue soos Helen Joseph en Helen Suzman het ‘n belangrike rol gespeel om in 1930 stemreg vir wit vroue in Suid-Afrika te verseker en het voortgegaan om ‘n rol te speel in die bevryding van swart vroue gedurende die vryheidstryd.

Die feminisme wat onder swart vroue ontwikkel het, was ‘n erkenning van die gemeenskaplike stryd met swart mans om die verwydering van die juk van eksterne onderdrukking en eksploitasie. Swart vroue in aktiewe en onafhanlike politiese rolle het tegelykertyd mans se aannames omtrent hul meerderwaardigheid asook die rassewette van die staat uitgedaag. Daarom kan ons sê dat die feminisme wat hier ontwikkel het, te voorskyn gekom het as gevolg van vroue se betrokkenheid by en toewyding tot nasionale bevryding, sê prof. Pretorius.

Institusionalisering is nie herlei tot magsvoordele nie, want gelykheid is nie in beleidsprogramme geïnkorporeer nie. Die hervestiging van sleutel aktiviste van die vrouebeweging in die regering het die stryd om genderbillikheid verander na ‘n projek wat deur die regering gelei word, sê prof. Pretorius. Ongelukkig word terreine van verandering buite die grense van die regering verwaarloos. Dit kan slegs aangespreek word deur ‘n aktiewe en feministiese stem in die burgerlike samelewing.

“Dit is my oortuiging dat formele instellings vir vroue binne die staat oor die lang termyn slegs effektief kan wees indien daar ‘n effektiewe feministiese vroue-beweging buite die staat in stand gehou word wat die grondslag waarop sosiale beleid gevorm word, kan uitdaag en bevraagteken. Daarom, A luta continua (die stryd duur voort),” sê prof. Pretorius.

Mediaverklaring
Uitgereik deur: Lacea Loader
Mediaverteenwoordiger
Tel: (051) 401-2584
Sel: 083 645 2454
E-pos: loaderl.stg@mail.uovs.ac.za
2 November 2004

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept