Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
06 May 2019 | Story Prof Francis Petersen | Photo Sonia Small
Prof Petersen opinion piece
Prof Francis Petersen is Rector and Vice-Chancellor of the University of the Free State.

OPINION ARTICLE BY PROF FRANCIS PETERSEN, UFS RECTOR AND VICE-CHANCELLOR



The youth must vote, and political patronising must fall; or else our calls for young people to exercise their hard-won right to vote, will continue to be ignored.

South Africa’s youth does not have a culture of voting. And it is getting worse – that much is clear from statistics.

Earlier this year, the Electoral Commission of South Africa indicated that young people aged 18-19 make up only 16% of the voters’ roll. This is a sharp decline from the 34% in the 2014 national elections.

Those who do register to vote, often decide in the end not to cast their ballots. For example, in the 2016 local government elections, only 50% of registered voters aged 20 to 39 showed up at the polls on voting day.

Apathy vs disillusionment

Is it because young people simply do not care about the future of our country?

I would be very surprised if this was the case – as it simply does not line up with my experiences with the majority of students on the three campuses of the University of the Free State (UFS). What I often encounter, is young people who are keen to make a difference in society, but who are sceptical to do it via political means.

Studies done by the Institute for Security Studies and others seem to support this, concluding that young people have high expectations of politics and democracy, but find party politics confusing and alienating.  From their youthful vantage point, they seem to cut through the rhetoric quite easily, and quickly see when the promises and actions of politicians do not line up.

This leads understandably to young people who have very low levels of trust in political leaders. They also feel increasingly alienated by government’s lack of responsiveness to their needs, poor service delivery, and corruption.

It does not seem to point to apathy, but rather that young voters are using non-voting to protest a political climate where they feel they are not being heard.

Young people have shown signs of dissatisfaction with the currently available choices of political parties – making it more and more difficult to attract them to vote for political parties they cannot relate to.

Protest more effective

And why should they vote? Young South Africans have found that they often accomplish more through protest than through participation. The 2015-2016 #RhodesMustFall and #FeesMustFall movements bear stark evidence of this, where a concerted, coercive student effort seems to have forced the hand of government where traditional communication channels failed.

It is a dangerous situation when established systems of governance are circumvented and replaced with more radical means, simply because quicker and better results are obtained in this way.

The all-important youth voice

The bottom line is that we need our youth to become involved in order to be an effective democracy. Effective governance requires participation, and a low voter turnout weakens the quality of a democracy.

South Africa has one of the youngest populations in the world. More than 58% of our population is under the age of 30 years. This translates into a significant voter block that simply cannot be ignored.

By exercising their considerable voting power, young people can ensure that issues they deem relevant and important are prioritised.

Advances in technology and connectivity mean our youth are probably more equipped to make informed decisions than any generation before them. But somehow, all this access to information, opinions, and analysis is still not motivating them to take action by voting.

The challenge remains to provide them with political-party options that they can identify with, that actively promote issues of importance to them, and that follow through on promises with real action.

Creating responsible citizens

Our institutions of higher education are doing what we can to produce not only well-equipped, employable workers, but also good, responsible citizens.

At the UFS, we have a renewed focus on providing a safe space where openness, tolerance, diversity, and inclusivity are actively promoted. In April, we celebrated Social Justice Week through a range of events and activities aimed not only at sensitising our student population to social-justice issues, but also giving them an opportunity to actively participate in promoting it on various platforms.

Through our Free State Centre for Human Rights, the UFS is also compiling a set of guidelines for protests and political activities, making sure there is an ever-present human-rights foundation guiding the actions of and consequences for protesting students, non-protesting students, and security staff.

We train and appoint Human Rights ambassadors in our hostels to help establish mutual tolerance, non-discrimination, and transformation in on-campus living spaces.

Our Office for Student Leadership Development offers initiatives such as selective leadership programmes that cater for high-achieving student leaders who show potential.

We want to develop effective, agile, and inclusive student leaders. And, we want to equip them to become part of a new generation of responsible, forward-thinking, and innovative national leaders. If they cannot find a suitable political home that matches their expectations, they should have the skills and drive to create their own.

Yes – it is time for young people to vote.

But it is also time for our current elected leaders to take them seriously, and to really listen to the concerns of our youth.

If they don’t, we can in all probability expect more protest initiatives, perhaps of an increasingly violent and destructive nature. Moving further and further away from a healthy democracy and edging closer and closer towards anarchy.

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept