Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
04 November 2019 | Story Eugene Seegers | Photo Eugene Seegers
SPP-OM winners with HS and Howard Ndaba
Mr HS van der Walt (UFS SRP) with the headmasters of the two winning schools, Ms IM Marumo (Moroka Secondary) and Mr ME Morata (Ntemoseng Secondary), Mrs Andi Magadla, and Mr Howard Ndaba (Director: Communications, FSDoE).

“The foundation of any sustainable economic development is education. You empower people and provide them with the necessary skills and competencies to be active participants in our economy. This is even more important today, in the era of the Fourth Industrial Revolution.”

With these words, Silas Sebiloane, Old Mutual Regional Manager: Free State, introduced a celebration on 29 October 2019 of the successes of the schools supported by Old Mutual and the collaborative Schools Partnership Projects (SPP) since 2013. This is why Old Mutual (OM) invests in interventions such as this partnership between the Free State Department of Education (FSDoE) and the UFS Social Responsibility Projects (SRP), which coordinates the SPP from its base on the university’s South Campus.

Phenomenal progress and achievements

Mr HS van der Walt, Head of the UFS SRP, gave feedback on the initial goals and actual accomplishments of the SPP. The goal set by Old Mutual was to ensure increases in bachelor matric passes in the township schools identified, especially focusing on improving outcomes in the subjects of Maths and Science. The nine schools performed exceptionally, and achieved well beyond what was expected of them. For example, one school increased their Grade 12 pass rate by a phenomenal 68,8%! (See document 2018 Matric Data from SPP).

Seven-year mandate ends

The investment from the Old Mutual Education Flagship Project (OMEFP) was mandated for a seven-year period from 2013 to 2019, which means the  project comes to a close in December this year. 

However, Kanyisa Diamond, project leader at OMEFP, says this does not mean that Old Mutual will stop investing in education. “What it means is that during the seven years, while we were investing in different initiatives , we were also learning – What are the challenges in education? How can we, as a business, continue to make a contribution, through Corporate Social Responsibility (CSR), by assisting to address some of those challenges?” 

She said by learning how to overcome challenges, OMEFP is able to reflect on the progress and renew their strategy for what Ms Diamond calls ‘a new journey’ with different focus areas.  We will announce our upcoming journey in due course and soon,” she said.

FSDoE ‘punching beyond their weight’

The FSDoE Director for Motheo District, Mr December Moloi, said: “The biggest mistake is to stop a project just when it starts performing. Renewing the project helps to start, not from ground zero, but from a level of performance. We are very excited to reflect and be able to renew this initiative.”

Director Moloi also said it is important to invest strategically in the Free State (see the box ‘Invest with the district that has the numbers’). “To make a huge impact, go to the district with over 205 000 learners and almost 10 000 teachers—go where the masses are, go to Motheo District! We are punching beyond our weight, a district on the rise to greatness. This is not a pipe dream; it is achievable in our lifetime. We count you, our partners, UFS and OM, as those who have helped prepare us for greatness.”

He said the strategic focus of the district has also been adjusted. In 2011, Botshabelo and Thaba Nchu were identified as having the greatest need for intervention from the SPP. Today, however, the critical mass has shifted, the need is now in Mangaung township. He applauded Old Mutual for recognising the reality that a matric certificate gives learners a fighting chance in the South African economy. “Give them that chance; make an impact by investing in education in Mangaung. We are ready to partner with Old Mutual and the UFS to implement, expand, and replicate this project’s sustainability. Let us not be satisfied with the first harvest; it is nothing compared to what is still to come!”

Teachers and school management honoured

Part of the celebration was also recognising the exceptional response to the support given by the SPP from two of the nine SPP schools in Botshabelo and Thaba Nchu: Moroka and Ntemoseng Secondary Schools. Each of the schools received a cash prize of R10 000 from Old Mutual. A special certificate was also presented to Mrs Andi Magadla for her outstanding passion in teaching and for supporting the OMEFP's initiatives.

Research feeds training of new teachers

One of the goals of the ITP and Strategic Plan of the UFS is to increase the university’s contribution to local, regional, and global knowledge through research excellence. Kanyisa Diamond says Old Mutual believes in sharing the lessons they have garnered from this project through dialogue sessions and an online Knowledge Hub hosted by Trialogue. She said working with universities on subject content helps to inform the curriculum according to which new teachers are trained, thus improving outcomes for future generations of learners. She also commented that ‘monitoring and evaluation by universities is exceptional when it comes to the methodologies they use to track project performance.

‘Invest with the district that has the numbers’: Motheo stats
  • 205 000+ learners
  • Approx. 10 000 educators
  • The FS province has been repositioned in education as top in the country due to Motheo District’s contribution to the strategic efforts of the department
    • The MEC for Education in the Free State credited the SPP and the Internet Broadcast Project (IBP) for the dramatic impact both had on the improvement of matric results over the past two years (see the article UFS congratulates Free State on matric results).

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept