Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
14 September 2021 | Story Dr Jan du Plessis and Dr Mampoi Jonas

Opinion article by Dr Jan du Plessis, Head of the Paediatric Oncology Unit, and Dr Mampoi Jonas, senior lecturer in the Paediatric Oncology, University of the Free State 


For many years childhood cancer has remained a taboo subject in our communities, mainly because too little was or is known about it. Many have known or come across an adult with cancer but for a child to be diagnosed with cancer is totally unheard of. No parent wants to hear the news that their ‘heartbeat in human form’ has fallen ill. One moment they are OK, the next, waves of emotions flood the parents. Mixed in all this are feelings of guilt, anxiety, uncertainty, constant wondering if they could have done anything differently. Most importantly the question, often unuttered remains “Is my child dying/ how much time do I have”.

Most young cancer patients live in developing countries

Childhood cancer is rare and involves only 1% of all cancers. It is reported that globally approximately 70% of all childhood cancer cases occur in low- and middle-income countries. If diagnosed early, approximately 70-80% of childhood cancers are curable in developed countries. Unfortunately, most children with cancer live in developing countries with limited resources and the cure rate does not reflect the same success. The low survival rates can be attributed to poor diagnosis coupled with too few specially trained doctors and nurses and the misbelief that child cancer is too difficult to cure. However, even in resource-poor environments at least 50% of childhood cancers can be cured.

Numerically, childhood cancer is not a significant cause of death in sub-Saharan African countries, which leaves childhood cancer less of a priority. In Africa, the most common paediatric health problems are malnutrition, infectious diseases such as HIV and tuberculosis. Whereas in Western countries, after accidents, cancer is the second leading cause of death in children and is a burden to the health system.

A study done by Stones et al in 2014 published the survival rates for children with cancer in South Africa at two different Units (Universitas and Tygerberg Hospitals) to be around 52%. The conclusion was that the children present late and with advanced-stage disease, which obviously affects their outcome. They also concluded that strategies to improve awareness of childhood cancer should be improved. Identifying early warning signs of childhood cancer is critical for parents and healthcare workers to ensure early diagnosis and improved cure rates. We often refer to these as red flag signs that should raise suspicion of the possibility of cancer as a diagnosis for the presenting patient.

Almost 85% of childhood cancers will present with the red flag signs, which could suggest the possibility of a childhood cancer, namely:
1. Pallor and purpura (bruising)
2. Bone and joint pain
3. Lymphadenopathy
4. Unexplained masses on any body part
5. Unexplained neurological signs
6. Changes in the orbit or eye
7. Persistent unexplained fever and weight loss

The most common cancer in children is leukaemia (blood cancer). Brain tumours are the most common non-haematological cancers, followed by nephroblastomas (kidney cancers) and neuroblastomas (sympathetic chain cells, the adrenal glands the most common site of origin).

We honour the children currently battling cancer and their families 

Once there is clinical suspicion of cancer, the child should be investigated or referred for the relevant investigations to be conducted to get to the right diagnosis. Treatment for childhood cancer includes chemotherapy, surgery or radiotherapy. These may be given separately or in combination depending on the diagnosis. Many models of care exist, but regardless of the outcome, children and families who receive compassionate, holistic care of symptomatology and address their non-physical needs are able to face their illness with dignity and energy.  

Childhood Cancer should not remain a taboo subject in South Africa and should be a topic of conversation more often so that people can be educated regarding the early warning signs and become more aware of its occurrence amongst children. Get the word out that a cure is possible. This month, which is known as Childhood Cancer Awareness Month, and throughout the year, we honour the children currently battling cancer, the families who love them, the clinicians and other caregivers treating them, the survivors of childhood cancer and the children who lost their lives to childhood cancer. 

Authors

Dr Jan Du Plessis for web 
Dr Jan du Plessis is the Head of the Paediatric  Oncology Unit in the Faculty of Health Sciences at
the University of the Free State (UFS).  


DrJonas for web
Dr Mampoi Jonas is a senior lecturer in the Paediatric Oncology, University of the Free State (UFS).

News Archive

You touch a woman, you strike a rock
2004-11-02

Prof. Engela Pretorius van die Departement Sosiologie in die Fakulteit Geesteswetenskappe by die Universiteit van die Vrystaat het die kwessie omtrent feminisme aangespreek tydens haar intreerede met die onderwerp, You touch a woman, you strike a rock: Feminism(s) and emancipation in South Africa .

Prof. Pretorius het gesê: “Die geskiedenis van feminisme oor die algemeen kan in drie fases verdeel word, waarna verwys word as golwe. Eerste-golf-feminisme (19de eeu) het die fokus geplaas op die beskerming van vroueregte in die openbare terrein, spesifiek die reg om te stem, die reg tot onderrig en die reg om middelklas beroepe en professies te betreë.

Vroeë tweede-golf-feminisme word onthou vir hoe dit moederskap geteoretiseer het as synde ‘n onderdrukkende instelling. Slagspreuke van die 1970s was die persoonlike is polities en susterskap is magtig. Prof. Pretorius sê beide slagspreuke bevestig die idee dat vroue universeel onderdruk en uitgebuit word en slegs deur erkenning van dié situasie kan vroue die strukture wat hul onderdruk verander.

‘n Belangrike aspek van die derde golf van die feminisme-teorie is post-moderne feminisme wat diversiteit en verskille onderstreep. Die poging van hierdie feministe is afgestem op alle vorme van onderdrukking. Vroue van kleur het ook hul ontevredenheid uitgespreek gedurende die derde-golf-feminisme. Die feminisme van vroue van kleur word gekenmerk deur verskeie kwessies en talryke intellektuele standpuntinnames wat neerslaga vind in verskillende terme, soos Afrika feminisme of ‘womanism, sê prof. Pretorius.

Afrika-feminisme dui protes aan teen die wit/westerse geskiedenis en die wit/westerse dominansie binne feminisme. Afrika-vroue het besef dat hul onderdrukking verskillend is van dié van wit vroue en daarom is ‘n ander proses van bevryding nodig. Die Westerse feministiese praktyk om swart vroue by die bestaande feministiese ontologie te voeg, is nie voldoende nie omdat hul unieke ondervindings van slawerny, kolonialisme, onderdrukking deur mans en armoede nie uitgedruk word nie.

‘Womanism’ het tot stand gekom as gevolg van ‘n eksplisiete rassekritiek teen feminisme. Dit is ten gunste van die positiewe uitbeelding van swart mense. Dit word gekenmerk deur kulturele kontekstualisasie, die sentraliteit van die gesin en die belangrikheid daarvan om mans in te sluit.

Die geskiedenis van vroue in Suid-Afrika is verwant aan hul geskiedenis van onderdrukking as gevolg van patriargie. Vroue van verskillende rasse, kulture en klasse het patriargie op verskillende wyses in en variërende mate van erns ervaar. Onder voor-koloniale patriargie het vroue min sê gehad oor huwelikskeuses omdat mans dié besluite gedomineer het.

Die Nederlandse en Britse patriargale erfenis het neerslag gevind in die ideologie van die volksmoeder. Onderwyl dit veral manlike skrywers was wat die beeld van die vrou as versorger en tuisteskepper bevorder het, het vroue self ook hieraan ‘n aandeel gehad, sodat die volksmoeder volwaardig deel geword het van die Afrikaner nasionalistiese mitologie. Alhoewel middel- en werkersklas vroue met dié beeld geïdentifiseer het, het nie alle Afrikaanse vroue die ideologie aanvaar nie.

Onder die Victoriaanse erfenis was Britse vroue beperk to die private eerder as die openbare lewe. Die skeefgetrekte onderrigsisteem wat vroue in huishoudelike loopbane gekanaliseer het, die mag van mans oor hul vroue se eiendom en ‘n tekort aan toegang tot mag en geld het verseker dat vroue by die huis gebly het.

Wit Engelssprekende-vroue het die grootste geleentheid gehad om patriargie uit te daag vanweë hul toegang tot onderwys en die blootstelling aan liberale waardes, sê prof. Pretorius. Liberale vroue soos Helen Joseph en Helen Suzman het ‘n belangrike rol gespeel om in 1930 stemreg vir wit vroue in Suid-Afrika te verseker en het voortgegaan om ‘n rol te speel in die bevryding van swart vroue gedurende die vryheidstryd.

Die feminisme wat onder swart vroue ontwikkel het, was ‘n erkenning van die gemeenskaplike stryd met swart mans om die verwydering van die juk van eksterne onderdrukking en eksploitasie. Swart vroue in aktiewe en onafhanlike politiese rolle het tegelykertyd mans se aannames omtrent hul meerderwaardigheid asook die rassewette van die staat uitgedaag. Daarom kan ons sê dat die feminisme wat hier ontwikkel het, te voorskyn gekom het as gevolg van vroue se betrokkenheid by en toewyding tot nasionale bevryding, sê prof. Pretorius.

Institusionalisering is nie herlei tot magsvoordele nie, want gelykheid is nie in beleidsprogramme geïnkorporeer nie. Die hervestiging van sleutel aktiviste van die vrouebeweging in die regering het die stryd om genderbillikheid verander na ‘n projek wat deur die regering gelei word, sê prof. Pretorius. Ongelukkig word terreine van verandering buite die grense van die regering verwaarloos. Dit kan slegs aangespreek word deur ‘n aktiewe en feministiese stem in die burgerlike samelewing.

“Dit is my oortuiging dat formele instellings vir vroue binne die staat oor die lang termyn slegs effektief kan wees indien daar ‘n effektiewe feministiese vroue-beweging buite die staat in stand gehou word wat die grondslag waarop sosiale beleid gevorm word, kan uitdaag en bevraagteken. Daarom, A luta continua (die stryd duur voort),” sê prof. Pretorius.

Mediaverklaring
Uitgereik deur: Lacea Loader
Mediaverteenwoordiger
Tel: (051) 401-2584
Sel: 083 645 2454
E-pos: loaderl.stg@mail.uovs.ac.za
2 November 2004

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept