Latest News Archive

Please select Category, Year, and then Month to display items
Previous Archive
16 September 2024 | Story André Damons | Photo Supplied
Dr Mampoi Jonas and Prof Jan Du Plessis
Dr Mampoi Jonas, senior lecturer in Paediatric Oncology and Prof Jan Du Plessis, Head of the Paediatric Oncology Unit at the University of the Free State (UFS).

A campaign like Childhood Cancer Awareness Month is vital in creating awareness and educating people about the early signs and symptoms of certain cancers. This can significantly improve the survival rate of young patients. More than 50% of people diagnosed with cancer live for more than five years, and some types of cancer have survival rates as high as 90%.

This is according to Prof Jan Du Plessis, Head of the Paediatric Oncology Unit, and Dr Mampoi Jonas, senior lecturer in Paediatric Oncology, at the University of the Free State (UFS).

“Early diagnosis is crucial because early-stage cancer is more responsive to treatment and less likely to be fatal. Due to the rarity of childhood cancer, many children get misdiagnosed or diagnosed too late with advanced stage disease. The delayed detection and diagnosis diminish the chances of successful treatment.

“Cancer awareness educates families, communities, primary-care nurses and doctors about the early signs and symptoms of certain cancers. When people are aware of these, they are more likely to be on the lookout for them when children present with suspicious clinical symptoms and signs. This also gives parents the confidence to seek help early and even make people better able to support those with the disease once a diagnosis is made,” say the paediatric oncologists.

Recorded incidences on the rise

Though childhood cancer is rare, representing only 1.2% of all cancers worldwide, the recorded incidences are increasing. In the US cancer is the number one cause of death among children, while more than 100 000 children worldwide die because of cancer.

Prof Du Plessis says there are more than 12 major types of childhood cancers and multiple subtypes. The most common types are leukaemia, lymphoma (tumours that begin in the lymph glands), brain tumours, nephroblastoma (cancer of the kidneys) and soft tissue sarcomas. Most cancers in children are thought to develop as a result of mutations in genes that lead to uncontrolled cell growth and eventually cancer.

According to Dr Jonas, most cancers in children are thought to develop because of mutations in genes that lead to uncontrolled cell growth and eventually cancer. Although environmental pollutants have been implicated in some cancers, our experience has been that most paediatric cancers rather occur sporadically.

The reasons for the increase of reported incidence of cancer in children, could be to the increase in population numbers and better awareness of childhood cancers. Another reason might be that more children are being diagnosed who were previously misdiagnosed, explains Prof Du Plessis.

Treatments

Childhood cancers are treated with chemotherapy, surgery and radiation therapy under the care of a paediatric oncologist. Not much can be done about the genetic mutations, but parents can ensure that their children stay safe in the sun (slip, slop, slap campaign – slip on a shirt, slop on some suncream and slap on a hat), get their children vaccinated against HPV infection, help their children stay active and keep a healthy weight and talk to them about smoking.

Prof Du Plessis says the South African paediatric oncology community are currently busy with a few research studies regarding standardising treatment protocols for certain childhood cancers. This is to find out how our children are responding to these protocols and to see if there are different factors affecting the outcomes of South African children. These protocols are based on international treatment protocols with a few adjustments for local circumstances and resources.

They are involved with the Hodgkins lymphoma, neuroblastoma, retinoblastoma, germ cell tumour studies and contributed to a research study evaluating the nutritional status and interventions to improve the nutritional status of local patients. Registrars presented local (Bloemfontein) data at an international conference (SIOP Africa) on hepatoblastomas and osteosarcomas.

“For many childhood cancer may not be a priority or something they would like to think about. Unfortunately for many of my patient’s parents the truth is that the day before their children were diagnosed with cancer, they were also not a cancer parent. However, their lives changed for ever with these four words: ‘Your child has cancer’.

“Childhood cancer is more than chemo and no hair. It is rather about resilience, strength, hope, family, courage, cuddles, and bravery. Your life will be changed for ever if you have ever seen a child fight cancer. Their smiles will make your heart melt and make you realise the importance of the simple things in life,” declare Prof Du Plessis and Dr Jonas.

Early warning signs for parents

The Childhood Cancer Foundation South Africa (CHOC) has a campaign which emphasises the importance of recognising the early warning signs of childhood cancer. They use Siluan’s Early Warning Signs to raise awareness and promote early diagnosis which are:

• S – Seek medical help early for ongoing symptoms
• I – White spot in the eye, new squint, sudden blindness or bulging eyeball.
• L – Lump on the stomach, pelvis, head, arms, legs, testicle, or glands
• U – Unexplained fever present for over two weeks, weight loss, fatigue, pale appearance, easy bruising, and bleeding
• A – Aching bones, joints, back, and easy fractures

• N – Neurological signs, a change in walk, balance or speech, regression, continuous headaches with/without vomiting, and an enlarged head

While these symptoms can be subtle or easily attributed to other causes, it’s important to consult a doctor if they persist or worsen. If you notice any of these symptoms in a child or teen, seek professional medical help promptly. Early detection of cancer saves lives in both children and teens.

News Archive

Artikel in Die Burger: Steeds is daar die kans vir heling deur Dr Franklin Sonn
2008-04-07

Steeds is daar die kans vir heling

Dr Franklin Sonn - Kanselier van die Universiteit van die Vrystaat en ’n oud-ambassadeur.


TOE gene-navorsers uiteindelik die menslike genoom georden het, is bevind dat menslike wesens inderdaad slegs in minder as 2 % onderling verskil en andersins ooreenstem.

Dít is die goeie nuus.

In die loop van die mens se ontwikkelingsgang en in die proses van ons sosiale organisering is godsdiens-, taal- en kultuurpatrone ontwikkel wat gelei het tot territorium-afbakening en volksvorming waaruit ’n hele geskiedenis van haat, nyd en bloedvergieting ontstaan het het wat ondanks die hoë peil van die beskawing wat die postmoderne mens bereik het, steeds voortwoed.

Dít is die slegte nuus.

Gebeure op die kampus van die Universiteit van die Vrystaat (UV) het ons op onnoemlik tragiese wyse herinner aan ons menslike mislukking dat ons – ondanks die oorheersende ooreenkomste tussen ons – ons liewer op grond van die bykans een persent onderlinge verskil vergrype pleeg wat selfs by diere ondenkbaar is. Dat dit boonop op die kampus van ’n universiteit gebeur, is des te ontstellender.

Dit strek ons universiteit egter tot eer dat die verwagte strafstappe onmiddellik gedoen is en dat geen poging aangewend is om selfverskonend verduidelikings te gee of die kombers oor die kop te trek nie.

IN ’n breër konteks wys prof. Hermann Giliomee tereg daarop dat die tydskrif The Economist ’n opname van Markinor gepubliseer het wat aantoon dat meerderhede in al die gemeenskappe te kenne gee dat rasseverhoudings sedert die koms van die demokrasie verbeter het.

Die afleiding daarvan is dat Suid-Afrika in al sy dimensies op die regte pad is en dat ons in die hoop op ’n beter toekoms vir ons almal voortleef. Die nasionale projek om godsdiens, taal en verskille te eerbiedig maar terselfdertyd ’n heterogene tapisserie van eenheid as nasie te bou is die meeste van ons se erns. Ondanks die terugslag is die universiteit verbind tot hierdie toekomsvisie van transformasie wat herhaaldelik leidinggewend deur die rektor, prof. Frederick Fourie, sowel as sy voorganger, prof. Stef Coetzee, uitgespel is.

Vir die UV gaan dit daarom om die pad van insluiting en eenheid diepgaande te bestuur sodat wit en swart die universiteit as tuiste vir almal sien en ervaar en om die idee van verdringing van een groep deur die ander te vermy of selfs te voorkom dat die toestand geskep word dat een groep in die proses op die vlug slaan. Ons is verbind tot die skepping van ’n nierassige universiteit en nie die toestand dat wittes buite woon en swartes binne of andersom nie.


Ons koester die begrip van medemenslikheid en agting vir ons almal se gelyke menswaardigheid op grond van ons oorheersende menslike ooreenkomste en gedeelde waardes. Ons staan rassisme teen, of dit nou van wit of van swart kom. Ons wil nie aan die eenkant versoening predik maar in waansinnige onderlinge verdeeldheid en agterdog voortleef nie. Almal moet die wonder beleef van die moontlikheid dat ons een kan wees.

Ons waardeer dit opreg dat daar van die kant van ons minister Naledi Pandor paslike veroordeling van die rassevoorval uitgespreek is, maar dat sy onmiddellik die fokus geplaas het op die geleenthede wat die geval vir al ons kampusse maar ook vir ons land bied.

Eweneens ervaar ons die reaksie van die rektore van nasionale universiteite as aandoenlik positief waar die vanselfsprekende veroordeling gepaardgegaan het met die oorheersende geneigdheid om as leiers van meer rassige kampusse intellektuele leiding te probeer gee in die bepaling van waar ons land staan in die hantering van rassisme, ons erfsonde.

Ons is maar alte bewus daarvan dat ons ongelukkige geskiedenis van kolonialisme en apartheid nog vars in die geheue is. In ons euforie oor die koms van die demokrasie, wat gegrond is op ons grondwetlike verklaring van ons eenheid, was ons nietemin miskien naïef om te dink dat ons in werklikheid nou een is. Dit was bloot die aanhef. Jody Kollapen van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie het iets beet wanneer hy aanvoer dat ons wel versoening omhels het, maar naïef gedink het dat solank ons die konsep op ons lippe neem, dit alles sal regmaak. Ons stem saam dat daar inderdaad steeds baie werk te doen is.

Ons wil te maklik die omvang van die taak om ’n nierassige nasie te bou geringskat. Ons misken heel dikwels die inherente gebrek aan kapasiteit by mense om op hul Godgegewe ooreenkomste te fokus. Dit lyk asof mense veel meer geneig is om verskille, gewaand of eg, te beklemtoon. Dit is ’n deel van ons menslikheid. Daar is ’n ontstentenis van leiding van byvoorbeeld ons kerk. Die kerk verkondig met heilige preweling ons eenheid in Christus, maar verdedig onmiddellik daarna dawerend verdeeldheid in die kerk. Ons pas regstelling in die werkplek toe sonder om werklik aandag te gee aan en bronne beskikbaar te stel vir die hantering van geregverdigde swart woede en sonder om begryplike aanmatiging en meerderwaardigheid te versoen met ewe begryplike wit verydeling en vervreemding.

Ons ag diversiteit as ’n gegewe sonder om genoegsame werk daarvan te maak om die rykheid van ons heterogeniteit in te bou in die nierassige eenheidstaat wat ons voorsien. Ons begaan ook die fout om die erfsonde van rassisme as net ’n Suid-Afrikaanse fenomeen te eien en is geskok as ons opmerk hoe diep die kloof tussen groepe in Amerika steeds lê.

SENATOR BARACK OBAMA se toespraak in Philadelphia spreek tot die hart van die kwessie oor hoe moeilik dit is om medemenslik te wees en hoe ons sukkel om ons in ander skoene te plaas en so eenheid te bou.

Ons vergeet so maklik dat ons versugting na vrede nêrens sal kom as ons nie die aandrang verstaan dat niemand gevra word om af te skuif nie, maar dat mense bloot gevra word om op te skuif sodat almal sitplek kan kry sodat ons sodoende mekaar se menswaardigheid kan voel en verstaan. Ons almal het gelyke aanspraak op Suid-Afrikanerskap. Niemand het die reg om meerderwaardig te voel nie. Ons mag ook nie ruimte skenk aan die geboorte of oplewing van ’n nuwe veronderstelling dat gemeensaamheid gebou kan word deur rassevernedering aan die een kant en rassevergelding aan die ander kant nie. Ons in Suid-Afrika het ’n hoë prys betaal vir die beoefening asook die verdraagsaamheid. Ons moet enige vorm van rassehegemonie teenstaan.

Hoe erg die provokasie ook al by swart mense kan wees wanneer ons rassevergelding soek, ons mag dit nooit weer verdra nie. Aan die ander kant is dit ewe gevaarlik dat ons nasionale geesdrif vir vergifnis en versoening deur wit mense geag word as ’n geleentheid om terug te val in gemaksones van meerderwaardigheid en toe-eiening Ons is dit aan ons toekoms verskuldig om hierdie tendense onmiddellik raak te sien en te besweer. Dit verg dapper leierskap. Ons universiteit het rede om trots te wees op ons prestasies om groter oopheid en toeganklikheid te skep. Die afgelope 5 jaar het ons 61 studente uit lande soos die Soedan, Ethiopië, Kameroen, Botswana en Lesotho gedoktoreer. Boonop het 6 studente uit lande soos Korea en Indië by ons doktorsgrade verwerf en 11 uit lande soos Amerika en Duitsland. Dit is ons trots.

Ons aan die UV is dit aan ons land maar ook aan onsself verskuldig om nederig te bly en, waar nodig, ons hand diep in eie boesem te steek, maar terselfdertyd te beklemtoon dat ons nie gedefinieer wil word deur insidentele vergrype van ’n klein groep misleide studente nie – hoe erg hul optrede ook al is. Ons reken daarmee af, maar ons wil graag onsself erken as deelgenote aan die erfenis van die nasionale sonde van rassisme, maar ’n universiteit wat transformasie aktief nastreef. Ons is trots op ons oopheid en wat daaruit voortspruit. Op die oomblik is ons onsosiale tradisie van herkoms Afrikaans en Sotho en is ons daarop ingestel om, waar doenlik en waar dit vereis word, Engels as internasionale taal in te bou in ons pogings om mekaar te vind eerder om ons trotse kultuur tradisies te vergeet.

DIE raad, die senaat, die rektor, die personeel van die universiteit wil saam met studente en werkers opnuut geleenthede soek om in gesprek met mekaar te bly. Ons wil saam opgewonde bly oor die moontlikheid van heling, groei en transformasie wat die onlangse insident vir ons geskep het.

Artikel in Die Burger, Saterdag 22 Maart 2008

We use cookies to make interactions with our websites and services easy and meaningful. To better understand how they are used, read more about the UFS cookie policy. By continuing to use this site you are giving us your consent to do this.

Accept