Prof Henning Pieterse saam met Irma Joubert en prof Angelique van Niekerk

Prof Henning Pieterse saam met Irma Joubert en prof Angelique van Niekerk, Departementshoof. 
Photo: Rulanzen Martin
Verskille tussen historikus en romanskrywer ondersoek

Irma Joubert, gesoute skrywer van historiese romans, was die spreker tydens die Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans se tweede populêre lesing vir 2018.

Die onderwerp Die grens tussen feit en fiksie handel oor die verskille, asook ooreenkomste tussen die kreatiewe skrywer en die geskiedkundige, en hoe hulle hul afsonderlike skryftake aanpak. Joubert het ook gefokus op die manier waarop sy as skrywer historiese feite in haar boeke gebruik.

Die departement het hierdie lesing op 13 April 2018 op die Universiteit van die Vrystaat (UV) se Bloemfontein-kampus aangebied.

Romanskrywer moet emotiewe uitbeeld

“Ek was eintlik maar net ’n juffrou wat verskriklik baie van geskiedenis gehou het en toe eendag begin skryf het. En al wat ek wil doen, is om ’n stuk geskiedenis wat my aangryp, aan lesers oor te dra,” sê Joubert.

Die geskiedskrywer en historiese romanskrywer maak van presies dieselfde bronne gebruik. Die belangrikste primêre bronne behels dagboekinskrywings, briewe en berigte wat in daardie tyd verskyn het, asook ooggetuies se verslae. Mondelinge bronne is vir die historiese romanskywer van meer belang as vir die geskiedkundige omdat die stories, die emotiewe en die belewenisse hier ter sprake is.

“Die taalgebruik moet die tydsgees vasvang; waar die geskiedskrywer onbetrokke, maar toeganklike taal gebruik, moet die romanskrywer die emotiewe uitbring,” sê sy.

Korrekte terminologie van belang

“As romanskrywer glo ek dat die plekke besoek moet word,” sê Joubert. "Dit is vir sowel die geskiedkundige as romanskrywer belangrik om die plekke te besoek waaroor hulle skryf.”

Terminologie moet ook korrek wees. ’n Voorbeeld wat Joubert genoem het, is dat daar in die 1950’s nie van polio gepraat is nie, maar van kinderverlamming. Die leser moet dus die gevoel van daardie tyd kry.

Beskrywing speel ’n belangrike rol, daarom moet daar gekyk word na wat mense in daardie tyd geëet het, wat hulle aangetrek het, asook die lewensomstandighede.

Vir die historikus is dit belangrik om die waarheid so duidelik moontlik weer te gee, terwyl fiksie vir die romanskrywer die heel belangrikste is, maar die storie bly dieselfde. “Die geskiedkundige teken feite aan en interpreteer dit en die romanskrywer soek na iets meer,” sê Joubert.

Hiermee word jy vriendelik uitgenooi na ‘n populêre lesing aangebied deur die Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans aan die Universiteit van die Vrystaat.

Ons organiseer minstens twee keer per kwartaal so ‘n openbare en akademies-populêre lesing waarheen kollegas, studente en vriende van ons departement genooi word.

Tolkdienste is op aanvraag beskikbaar.

Plaas jou naam op die adreslys via mev. M. Pretorius: PretoriusM6@ufs.ac.za

Datum: Dinsdag, 9 Oktober
Tyd: 18:00
Plek: Equitas

SEWENDE lesing in 2018: Jacques Brel 1928-2018. ‘n Lewe in liedjies – ‘n Huldeblyk.

Spreker: Prof. Naòmi Morgan, Afdeling Frans, Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans, Universiteit van die Vrystaat


Hiermee word jy vriendelik uitgenooi na ‘n populêre lesing aangebied deur die Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans aan die Universiteit van die Vrystaat.

Ons organiseer minstens twee keer per kwartaal so ‘n openbare en akademies-populêre lesing waarheen kollegas, studente en vriende van ons departement genooi word.

Plaas jou naam op die adreslys via versoek aan PretoriusM6@ufs.ac.za

Datum: Vrydag 31 Augustus 2018
Tyd: 12:00-13:00
Plek: FGG201

VYFDE lesing in 2018: Die pad na 'n man se hart gaan deur sy maag – en ander vertellings

Spreker: Prof Jan van Zyl, Departement Interne Geneeskunde, Afdeling: Gastroënterologie, Universiteit van die Vrystaat

In hierdie lesing word die rol van spysverteringskanaal-mikrobiotika in gesondheid en siekte bespreek. ‘n Historiese blik op die rol van die spysverteringskanaal in menslike gesondheid en siekte word verskaf, met onder meer klem op Afrikaanse spreekwoorde wat verbind word met die maag en spysvertering.

Besoekers, kom asseblief die kampus binne via die hoofhek in Nelson Mandelarylaan. Toon hierdie uitnodiging om toegang tot die kampus te kry.


Le chevalier de Saint-George: a fiddle-bow for Marie Antoinette, a sword for his slave mother

Hiermee word jy vriendelik uitgenooi na ‘n populêre lesing aangebied deur die Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans aan die Universiteit van die Vrystaat.

Ons organiseer minstens twee keer per kwartaal so ‘n openbare en akademies-populêre lesing waarheen kollegas, studente en vriende van ons departement genooi word.

Tolkdienste is beskikbaar.

Plaas jou naam op die adreslys via mev. M. Pretorius: PretoriusM6@ufs.ac.za

Datum: Vrydag, 25 Mei 2018
Tyd: 12:00-13:00
Plek: Flippie Groenewoud, FGG 12A

Spreker: Prof Naòmi Morgan, professor in Frans; Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans, Universiteit van die Vrystaat.

Die lesing word in Afrikaans aangebied. Tolkdienste kan gereël word. Indien tolkdienste benodig word, skakel asb. voor of op Woensdag, 23 Mei vir mev. Ida Meiring, 051 401 2816.

Besoekers: Kom asseblief die UV binne deur die HOOFHEK in Nelson Mandelarylaan. Wys hierdie aangehegte uitnodiging by die hek vir maklike toegang.

VIERDE lesing in 2018:

Le chevalier de Saint-George: ‘n strykstok vir Marie Antoinette, ‘n swaard vir sy slawe-moeder

Die lewe van een van Frankryk se grootste klassieke komponiste van die agtiende eeu.


Hiermee word jy vriendelik uitgenooi na ‘n populêre lesing aangebied deur die Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans in samewerking met die Eenheid vir Taalfasilitering en -Bemagtiging aan die Universiteit van die Vrystaat.

Datum: Maandag, 14 Mei 2018
Tyd: 12:00-13:00
Plek: FGG201

DERDE lesing in 2018: De standaardisering van "unieke" Europese minderheidstalen: hoe, waarom en met welk resultaten?

Spreker: Prof Jeroen Darquennes, Universiteit Namen, België

Jeroen Darquennes is hoogleraar Duitse en algemene taalkunde aan de Universiteit van Namen. Hij doet vooral onderzoek naar fenomenen van taalcontact en taalconflict in de context van Europese taalminderheden. Hij is mede-uitgever van Sociolinguistica (het jaarboek van de Europese sociolinguïstiek) en werkt samen met Joe Salmons (Wisconsin) en Wim Vandenbussche (Brussel) aan een tweedelig handboek over taalcontact (uitgegeven bij de Gruyter), waarvan het eerste deel in 2019 zal verschijnen.

ABSTRACT

Op het gebied van taaldiversiteit stelt Europa in vergelijking met de rest van de wereld niet zo gek veel voor. Toch gaat er behoorlijk wat (wetenschappelijke) aandacht naar de manier waarop historische Europese taalminderheden proberen hun talen voor taalverval en taalverschuiving te behoeden. In tal van projecten wordt bestudeerd hoe de minderheidstalen aan de volgende generatie (zouden kunnen of ‘moeten’) doorgegeven worden en welke activiteiten taalminderhedengemeenschappen (zouden kunnen of ‘moeten’) ontwikkelen om de status en het prestige van hun minderheidstaal op te krikken. Een ander aandachtspunt is taalvariatie. Net zoals alle talen worden immers ook minderheidstalen door een grote interne variatie gekenmerkt en dan werpt zich automatisch de vraag op in hoeverre taalpolitieke initiatieven en taalplanningsmaatregelen die gericht zijn op het doorgeven van de taal en het opwaarderen van de status en het prestige van die taal ook expliciet aandacht moeten besteden aan taalvariatie. Indien er in de context van Europese taalminderhedengemeenschappen al expliciet aandacht besteed wordt aan taalvariatie, dan gebeurt dat vaak onder de noemer van taalstandaardisering. Taalminderheden wiens leden een taalvorm gebruiken die verwant is met een taal die elders in Europa als officiële taal gebruikt wordt, oriënteren zich vaak zonder al te veel discussie aan de elders gehanteerde normen. In het geval van ‘unieke’ taalminderheden is dat anders. In deze voordracht wordt aandacht besteed aan de taalstandaardiseringsstrategieën van enkele ‘unieke’ taalminderheden, de controversiële discussies die daarmee gepaard gaan en de effecten van die strategieën en die discussies op het eigenlijke gebruik van die minderheidstalen. De bedoeling van de voordracht is niet om een normatieve kijk te bieden op standaardiseringsprocessen. De bedoeling is vooral om - op een indien mogelijk: interactieve manier - de soms wat ‘technocratische’ Europese visie op standaardisering te belichten en te verrijken met inzichten die voortvloeien uit de (Zuid-)Afrikaanse realiteit.

Literatuur

Darquennes, Jeroen & Wim Vandenbussche (eds.) 2015. The standardisation of minority languages. (Sociolinguistica 28). Berlin: de Gruyter.

Ons organiseer minstens twee keer per kwartaal so ‘n openbare en akademies-populêre lesing waarheen kollegas, studente en vriende van ons departement genooi word.

Plaas jou naam op die adreslys via mev. M. Pretorius: PretoriusM6@ufs.ac.za

Die lesing word in Afrikaans aangebied. Tolkdienste kan gereël word. Indien tolkdienste benodig word, skakel asb. voor of op Woensdag, 9 Mei vir mev. Ida Meiring, +27 51 401 2816.

Besoekers: Kom asseblief die UV binne deur die HOOFHEK in Nelson Mandelarylaan. Wys hierdie aangehegte uitnodiging by die hek vir maklike toegang. Toegang vir hierdie spesifieke geleentheid was vooraf gereël met die kampussekuriteit.


DF Malherbe-gedenklesing

Die Dekaan van die Fakulteit Geesteswetenskappe, prof Heidi Hudson, nooi u hartlik uit na die 34ste DF MALHERBE-GEDENKLESING oor die onderwerp DIE POLITIEK VAN DIE ALLEDAAGSE deur Bettina Wyngaard in die Ouditorium, Equitas-gebou, UV, op Donderdag 17 Mei 2018 om 18:00


Hiermee word u vriendelik uitgenooi na die tweede populêre lesing van 2018 aangebied deur die Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans aan die UV.

Datum: Vrydag 13 April 2018

Tyd: 12:00-13:00

Plek: FGG201

TWEEDE lesing in 2018: Irma Joubert, bekende romanskrywer, praat oor "Die grens tussen feit en fiksie"

OPSOMMING

Die praatjie handel oor die verskille en ooreenkomste tussen die kreatiewe skrywer en die historikus se taak, met verwysing na en voorlesings uit verskillende historiese romans.

Ons sal kyk o.a. na bronne, want die historikus en die kreatiewe skrywer gebruik dieselfde bronne. Maar waar die historikus feite opteken en interpreteer, soek die skrywer iets meer. Jy ontgin daardie dinge wat nie in dokumente vermeld word nie, daardie onbeskrewe oomblikke.

Hoe gaan die kreatiewe skrywer prakties te werk? Hoe verwerk jy dooie historiese feite in ’n lewendige verhaal? En hoe ver kan jou verbeelding loop voor jy van die feite-pad afdwaal?

Wat moet die kreatiewe skrywer méér doen as die historikus? En wat minder?

En les bes: wanneer werk die historiese roman vir die leser?

Die lesing word in Afrikaans aangebied. Tolkdienste kan gereël word. Indien tolkdienste benodig word, skakel asb. voor of op Woensdag, 11 April vir mev. Ida Meiring, 051 401 2816.

Besoekers: Kom asseblief die UV binne deur die HOOFHEK in Nelson Mandelarylaan vir die populêre lesing aangebied deur die Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans.

Wys hierdie aangehegte uitnodiging by die hek vir maklike toegang. Toegang vir hierdie spesifieke geleentheid was vooraf gereël met die kampussekuriteit.


U word vriendelik genooi na die eerste openbare lesing van 2018 aangebied deur die Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans

Vrydag 23 Maart 2018
Tyd: 12:00-13:00
Plek: FGG 201

Translating Herman Charles Bosman's Stories into Russian.

Spreker: Dr Olga Esaulova, St Petersburg, Rusland

Die lesing word in Engels aangebied.

Dr Esaulova het haar PhD voltooi oor die werk van die bekende Suid-Afrikaanse kortverhaalskrywer en digter Herman Charles Bosman en sy het reeds meer as 100 van sy verhale na Russies vertaal.

ABSTRACT

In my general, informal talk on H.C. Bosman, I would like to briefly share my opinions on his life and work. First, I plan to talk about two crucial moments in his life: the rifle that he brought from Marico to Johannesburg and the court sentence following the murder of his stepbrother. Secondly, I would like to discuss some aspects of his short stories that I investigated in my PhD dissertation. Lastly, I will speak on translating his stories into Russian.


Fakulteitkontakte

T: +27 51 401 2240 of humanities@ufs.ac.za

Nagraads:
Marica Coetsee: +27 51 401 2369

Voorgraads:

Katlego Mabulana: +27 51 401 2495
Juanita Hlongwane: +27 51 401 3269

Humanities photo next to contact block